Er gaat nogal eens nuttig (bewijs)materiaal verloren bij de eerste behandeling van slachtoffers van geweld. Verpleegkundigen zijn zich daar niet altijd van bewust, vindt Piet Machielse, Verpleegkundig Specialist acute en forensische zorg en medeoprichter van de opleiding Forensische Verpleegkunde.
Waarop baseer je deze uitspraak?
‘Op wat ik als verpleegkundige in het ziekenhuis op de spoedeisende hulp zie gebeuren, maar dit is ook een bekend fenomeen in de literatuur over medische opsporing. Verpleegkundigen hebben vaak te weinig oog voor bewijsmateriaal.’
Hoe komt dat?
‘Dat komt doordat een verpleegkundige in de eerste instantie wil helpen en een patiënt wil oplappen. Ze denken wellicht niet aan de optie dat ze ook een rol kunnen spelen bij het verzamelen van sporen en bewijsmateriaal. Er is weinig te kennis over forensische zaken binnen de gezondheidszorg en bij verpleegkundigen. Terwijl het van belang is een bijdrage te leveren bij het erkennen en herkennen van slachtoffers van geweld. En het op verzoek van het slachtoffer gegevens te verzamelen die later gebruikt kunnen worden bij opsporing en aanhouding. Mede daarom zijn we eind 2013 de opleiding forensische verpleegkunde gestart.’
Hoe gaat het met die opleiding?
‘Heel goed, de vierde groep is gestart en over een jaar studeert de honderdste forensische verpleegkundige af.’
Wat zijn de toelatingseisen?
‘Je moet hbo-denkniveau hebben, en minimaal vijf jaar BIG geregistreerd staan als verpleegkundige. De opleiding duurt anderhalf jaar, en er zijn twee lesdagen per maand. Daarnaast loop je stage.’
Wat leer je zoal?
‘Zestig procent van de opleiding tot forensisch verpleegkundige bestaat uit lessen over wet- en regelgeving. Daarnaast krijg je onder andere les in hoe je materiaal kunt veiligstellen, hoe je wonden herkent, en hoe je het beste kunt rapporteren.’
Rapporteren?
‘Ja, soms lijkt een wond op een steekwond, en schrijft een verpleegkundige/arts op dat de patiënt een steekwond op zijn arm heeft. Maar als deze wond veroorzaakt is door bijvoorbeeld een knuppel, ís het helemaal geen steekwond. En dat kan de patiënt in de problemen brengen als het ooit tot een rechtszaak komt. Want de advocaat van de tegenpartij zal zeggen: “Mijn cliënt had geen mes bij zich, maar een honkbalknuppel, dus die zogenaamde steekwond komt helemaal niet van hem.” Dan moet je patiënt gaan hard maken dat zijn wond wél door die knuppel veroorzaakt werd. De rapportage van de verpleegkundige en/of arts helpt hem dan niet. Je kunt dan beter rapporteren: “Verwonding met rafelige wondranden, zichtbare overbruggende structuren, mogelijk passend bij stomp inwerkend geweld.”‘
Wanneer moet je vooral géén forensisch verpleegkundige worden?
‘Als je denkt dat je een soort CSI gaat naspelen. Want je doet niks met opsporing. Jouw taak is om bewijsmateriaal te verzamelen en veilig te stellen.’
Je vindt dat verpleegkundigen weinig oog voor bewijsmateriaal hebben, wat kunnen ze hieraan doen?
‘Ik denk dat een stukje bewustwording al heel veel uitmaakt. En uiteindelijk hoop ik natuurlijk dat elke zorginstelling een forensisch verpleegkundige in huis heeft, want die heeft de kennis en de vaardigheden om zo secuur mogelijk om te gaan met (bewijs)materiaal. Patiënten hebben vaak een goudmijn aan bewijsmateriaal op hun lichaam, als ze net binnenkomen in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kunnen een grote rol spelen in het veiligstellen hiervan.’
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account