Taakherschikking in de zorg: in het komende nummer van TvZ spreken verschillende betrokkenen over de stand van zaken. Niet alleen verpleegkundigen zelf, maar ook artsen en instellingen lijken in meerderheid de noodzaak van taakherschikking en het oprekken van domeingrenzen in te zien, maar de terughoudendheid blijft.
In de afgelopen tien jaar is het herschikken van taken steeds vanzelfsprekender geworden. Verpleegkundigen voerden altijd al (medische) taken uit: zij waren bekwaam, maar niet officieel bevoegd. Nu zijn er formele afspraken gemaakt, er zijn wettelijke regelingen voor verpleegkundig specialisten en physician assistants. Binnenkort volgt de voorschrijfbevoegdheid voor gespecialiseerd verpleegkundigen.
Ziekenhuizen voorop
Niet in iedere zorgsector verloopt het proces even soepel. Ziekenhuizen lopen voorop. Francis Bolle (V&VN): ‘Ik denk dat in de ziekenhuizen de kritische massa al is bereikt, dat de nieuwe functie daar behoorlijk is ingeburgerd. In de perifere ziekenhuizen nog het meest, daar wordt op veel poliklinieken de laagcomplexe zorg in zijn geheel overgelaten aan verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten, zodat de medisch specialisten zich kunnen concentreren op hoogcomplexe zorg. De academische ziekenhuizen zijn aarzelender, maar dat verschilt per specialisme. En misschien wel per generatie artsen. De nieuwe generatie is praktisch opgeleid door verpleegkundig specialisten, dus die weet niet beter.’
Ouderenzorg zoekende
In de sector verpleeg- en verzorgingshuizen is het echter nog zoeken. In de ouderenzorg moet de verpleegkundig specialist zich een plek verwerven tussen de specialist ouderengeneeskunde en de verplegenden en verzorgenden. Dat blijkt nog niet altijd gemakkelijk. Het betekent dat het continuüm van verpleegkundige functies herzien moet worden en dat de rol van praktijkverpleegkundige, die voorbehouden handelingen verricht, opnieuw gedefinieerd moet worden. Verpleegkundig specialisten ouderengeneeskunde zullen zich steeds meer op zorg thuis in de wijk oriënteren; een ontwikkeling die ook door de zorgverzekeraars wordt gestimuleerd.
Langzaam maar zeker
Er moest een lange periode verstrijken tot de wettelijke erkenning van de zelfstandige bevoegdheid van de verpleegkundig specialist voor het indiceren en uitvoeren van een aantal aan artsen voorbehouden handelingen. Francis Bolle is mild in haar oordeel daarover: ‘Het is een gecompliceerd onderwerp waar veel verschillende aspecten aan kleven: opleidingen moeten aangepast, erkenningsregelingen ontworpen, procedures vastgesteld en er moet met andere beroepsgroepen worden onderhandeld over beperkingen en begrenzingen.’
Hindernissen
‘Niet alle partijen in de gezondheidszorg staan te juichen’ zegt ook Gerda Raas, voormalig adviseur van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. ‘De verzekeraars zijn er niet erg happig op de verpleegkundig specialisten te erkennen als zelfstandig behandelaar.’ En niet alleen verzekeraars. ‘Het is heel opmerkelijk hoe het werkt. Op bestuurlijk niveau zijn de relaties tussen V&VN en de KNMG uitstekend, maar zodra er een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gaat zie je achter de schermen druk gelobby van artsen om het tegen te houden. Daarom moet taakherschikking benaderd worden vanuit het patiëntenperspectief. De rest is bijzaak. Het is wrang dat die bijzaak de grootste belemmering vormt.’
Auteur: redactie TvZ / Harriët Teijen
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account