Het is de vraag welke hemostasetechniek na een (primaire) percutane coronaire interventie (P)PCI minder nabloedingen geeft, de Safeguard® of een spica.
Casus
Op de hartbewaking liggen patiënten na een (primaire) percutane coronaire interventie (P)PCI. De procedure vindt plaats via de arteria femoralis of arteria radialis. Bij interventie via de arteria femoralis kunnen patiënten als hemostasetechniek een AngioSeal®, Proglide® hechting, Safeguard® of een spica aangebracht krijgen. De verpleegkundige heeft bij gebruik van de AngioSeal® of Proglide® vooral een observerende rol. Bij de Safeguard® en spica is ze verantwoordelijk voor de uitgeoefende druk op de arteria femoralis. Welke hemostasetechniek geeft minder nabloedingen, de Safeguard® of een spica?
1 Formuleer je vraag
(P=patiënt of probleem, I=interventie, C=vergelijking en O= uitkomst)
P: Patiënten op de hartbewaking die een (P)PCI via de arteria femoralis hebben ondergaan
I: Als hemostasetechniek een Safeguard®
C: Als hemostasetechniek een spica
O: Nabloedingen uit de aanprikplaats
2 Zoekstrategie
We zochten naar richtlijnen bij de European Society of Cardiology (ESC) en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC). In PubMed, Cochrane Library, Cinahl en Google Scholar zochten we naar artikelen met de zoektermen ‘percutaneous coronary intervention’, ‘cardiac catheterization’, ‘coronary intervention’, ‘femoral’, ‘safeguard’, ‘hemostasis device’, ‘(vascular) closure device’, ‘bandage’, ‘manual compression’, ‘external compression’, ‘mechanical compression’, ‘bleeding’, ‘complication’, ‘hemostasis’ en ‘hemostatic technique’.2
We vonden geen richtlijnen, maar via de databases wel een randomized control trial (RCT) en twee clinical trials. Eén clinical trial was geschikt voor het beantwoorden van de PICO.3 Roberts e.a. vergelijkt daarin de Safeguard® met manuele compressie bij patiënten die diagnostische en percutane coronaire interventies hebben ondergaan.
3. Beoordeling resultaten
Het onderzoek van Roberts e.a. is een niet-gerandomiseerd, multi-center onderzoek, uitgevoerd met slechts een interventiegroep. De gegevens voor de controlegroep werden overgenomen van een eerder gepubliceerde RCT van Sanborn e.a.4, waar de X-Press, een percutane hemostasetechniek met een ‘propje’ aan een hechtdraad, werd vergeleken met manuele compressie na diagnostische en percutane coronaire interventies. De onderzoekers beschrijven duidelijk de in- en exclusiecriteria voor de interventiegroep, maar niet voor de controlegroep van Sanborn e.a. Dus er kan geen goede vergelijking gemaakt worden tussen de interventie- en controlegroep. Verder verwijzen Roberts e.a. in hun artikel naar tabellen met gegevens over de patiëntengroepen, maar de tabellen ontbreken. In het artikel staat wel duidelijk gedefinieerd wat onderzocht is, namelijk de veiligheid en efficiëntie van de Safeguard® in het kader van bloedingen na een diagnostische of percutane coronaire interventie via de arteria femoralis. Maar de follow-up wordt niet besproken, evenmin welke ziekenhuizen aan het onderzoek deelnamen. In de interventiegroep is meegenomen dat alle patiënten aan dezelfde risicofactoren zijn blootgesteld. Deze worden ook benoemd.
Al met al zijn de gegevens waarover we beschikken dus niet compleet. Roberts e.a. beschrijven dat de actieve afdruktijd in de interventiegroep significant korter was dan in de controlegroep. Van de 101 geïncludeerde patiënten viel één patiënt uit, omdat bloed bleef nasijpelen langs de sheath. Ernstige complicaties, zoals een nabloeding, deden zich niet voor, behalve bij de genoemde patiënt (1%). Er waren wel kleine complicaties, zoals een hematoom > 6 cm na verwijdering van de sheath (2%), hematomen van 2 – 6 cm (5,9%), hematomen < 2 cm (4,9%) en bij 1,9% trad een zwelling op.
4. Conclusie en toepassing
We vonden weinig onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van de Safeguard® voor nabloedingen van de arteria femoralis. Ondanks dat de Safeguard® al een aantal jaren wordt gebruikt, blijkt er onvoldoende evidence te zijn voor het gebruik en de complicaties ervan. We kunnen daarom het effect van de Safeguard® niet adequaat vergelijken met dat van een spica, als het gaat om de nabloedingen van de arteria femoralis na een (P)PCI.
In het AMC wordt sinds 2005 de Safeguard® gebruikt als hemostasetechniek na een (P)PCI. Op de afdeling hartkatheterisatie zijn tussen 2005 en 2007 het aantal nabloedingen van de arteria femoralis in kaart gebracht. Uit dit ongepubliceerde onderzoek kwam naar voren dat de Safeguard® minder nabloedingen geeft ten opzichte van de spica.
Er wordt best practice gewerkt, aangezien de Safeguard® in de praktijk als prettig wordt ervaren en er tot nu toe geen grote complicaties zijn opgetreden. Voordelen van de Safeguard® zijn dat nabloedingen makkelijk zichtbaar zijn door de transparante ballon op de aanprikplaats en dat bij het aanbrengen van een Safeguard® de afdruktijd ten opzichte van de spica gereduceerd wordt. Dat levert een tijdsbesparing op van 5 tot 10 minuten per patiënt. Een voordeel voor de verpleegkundigen is het kleine formaat van de pleister, en dat de druk van de ballon makkelijk te reguleren is door middel van een universele luerlock injectiespuit. Op basis van deze gegevens is ervoor gekozen om de Safeguard® als standaard hemostasetechniek te gebruiken bij een (primaire) percutane interventie.
5 Evaluatie
Tijdens het gebruik van een Safeguard® zal nog steeds geobserveerd worden of er nabloedingen optreden. Als er wel een bloeding optreedt: afdrukken en opnieuw een Safeguard® plaatsen. Geen spica.
Ja, patiënten waarbij de arterie femoralis na een (P)PCI wordt gesloten met een Safeguard® hebben minder kans op een bloeding, maar het bewijs is niet sterk.
Noten
1. Lianne van Diepen is cc-verpleegkundige, Jolanda Beeke cc-verpleegkundige i.o., Marja Holierook senior cc-verpleegkundige en klinisch epidemioloog, allen werkzaam op de afdeling hartbewaking en EHH van het AMC in Amsterdam. Contact m.holierook@amc.uva.nl.
2. www.nvvc.nl, www.escardio.org, www.ncbi.nlm.nih.gov, http://scholar.google.nl/, www.thecochranelibrary.com, www.cinahl.com.
3. Roberts A, Collins J, Harlamert E, et al. Safeguard® Manual Assist Technique: The SMAT Study. Cath Lab Digest June 2008.
4. Sanborn TA, Ogilby JD, Ritter JM, et al. Reduced vascular complications after percutaneous coronary interventions with a nonmechanical suture device: results from the randomized RACE study. Catheter Cardiovasc. Interv., March 2004.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account