In Ghana gaan patiënten geregeld langs bij een traditionele medicijnman of vrouw voor verlichting van symptomen of genezing. Die traditionele vorm van geneeskunde bestaat naast de moderne, evidence based geneeskunde zoals die in Nederland het meeste gebruikt wordt.
In een zogenoemde herbal clinic, letterlijk vertaald ‘kruidenkliniek’, worden geneesmiddelen gemaakt van kruiden en de plaatselijke planten en bomen. Dit is een eeuwenoude kunst waarvoor mensen opgeleid kunnen worden, of die in de familie over wordt gedragen van ouder op kind.
Slangenbeet
Het vertrouwen in de moderne geneeskunst is in Ghana minder groot dan ik gewend ben uit Nederland. Veel patiënten bezoeken eerst een lokaal geneeskundige voordat ze naar een moderne kliniek of ziekenhuis gaan.
Zo komt bij mij op de afdeling een patiënt binnen die een slangenbeet heeft. De man in kwestie is erg ziek, de beet is namelijk al vier dagen oud. De eerste dagen heeft de patiënt doorgebracht in een herbal clinic en de behandeling heeft niet aangeslagen. Helaas is de vergiftiging al in zo’n vergevorderd stadium als de man bij ons wordt opgenomen, dat het tegengif geen effect meer heeft. Meneer heeft het niet overleefd.
Patiënt ontslaat zichzelf
Een andere reden waarom mensen vaak een herbal clinic verkiezen boven een modern ziekenhuis, is het financiële plaatje. Ziekenhuisrekeningen zijn vaak veel hoger dan wat een familie kan betalen, en daarnaast moeten patiënten vaak materialen zoals handschoenen zelf kopen omdat het ziekenhuis hier grote tekorten aan heeft. Dit maakt ook dat patiënten sneller naar een herbal clinic gaan.
Ook besluiten patiënten vaak zichzelf te ontslaan uit het ziekenhuis en naar een herbal clinic te gaan als ze niet snel genoeg (zeg, in twee dagen) opgeknapt zijn. Een patiënt op mijn afdeling heeft twee dagen opname achter de rug en de kosten voor intraveneuze medicatie lopen op, zodanig dat de familie dit niet meer kan betalen. De patiënt en familie besluiten naar een herbal clinic te gaan om daar hun heil te zoeken en veel goedkoper behandeld te worden.
Hoge ziekenhuiskosten zijn voor veel Ghanezen een probleem. Want wat doe je als je die CT-scan of dat infuus niet kunt betalen? Lees meer >>
Artsen zijn verdeeld
Tussen de herbal clinics en moderne ziekenhuizen bestaat in principe weinig concurrentie. Over het algemeen worden beide geneeswijzen geaccepteerd en als goed beschouwd. De keuze voor traditionele of moderne geneeskunde ligt volledig bij de patiënt en diens familie zelf.
Onder artsen en verpleegkundigen zijn de meningen wél verdeeld. Zo legt de arts van de Emergency afdeling in West Hospital me uit dat een gesloten fractuur beter behandeld kan worden in een herbal clinic, omdat het ziekenhuis geen gipskamer heeft. Lokaal geneeskundigen hebben hier een eigen variant op.
Een andere arts vertelt me juist dat hij een patiënt minder snel behandelt als die eerst herbal medicine geprobeerd heeft. ‘Het is dan zijn eigen domheid. Een patiënt die wel gelijk goede zorg zoekt is welkom bij mij.’
Zelf vind ik dat een patiënt de vrije keuze heeft in welke vorm van medische hulp hij zoekt. In sommige gevallen helpt herbal medicine ook (ik spreek uit ervaring hier in Ghana). Helaas kan een verkeerde keuze van een patiënt fatale gevolgen hebben.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account