Burgers en zorgprofessionals, waaronder verpleegkundigen, waarderen de euthanasiewet, maar de kennis ervan kan beter. Veel mensen denken ten onrechte dat euthanasie niet is toegestaan bij psychisch lijden bij een depressie of dementie.
Dat blijkt uit een onderzoek bij vierduizend burgers en zorgprofessionals, uitgevoerd door het UMC Utrecht, het Erasmus MC in Rotterdam en het UMC Groningen. De drie academische ziekenhuizen onderzochten hoe burgers en zorgprofessionals waaronder verpleegkundigen, denken over medische besluitvorming en behandeling aan het einde van het leven.
Waardering
De respondenten geven aan dat zij veel waardering hebben voor de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl). Zelfs tegenstanders van euthanasie vinden het goed dat de wet er is. De wet wordt met name gewaardeerd vanwege de mogelijkheid dat een patiënt die ondraaglijk en uitzichtloos lijdt over het eigen levenseinde kan beschikken. Ook de controle op het zorgvuldig handelen van artsen oogst waardering. Het wil niet zeggen dat alle ondervraagden helemaal tevreden zijn met de wet. Veel burgers vinden dat euthanasie mogelijk moet zijn bij dementie. Een derde van de zorgprofessionals steunt euthanasie bij chronische depressie of beginnende dementie. Ongeveer een derde van de burgers steunt het initiatief ‘Uit vrije wil’ dat pleit voor volledig zelfbeschikkingsrecht rond het levenseinde. Artsen staan hier minder positief tegenover.
Verpleegkundigen
Ook interviewden de onderzoekers 15 verpleegkundigen en 3 verzorgenden. Daaruit bleek dat allen bekend waren met het woord ‘euthanasie’, dat ze over het algemeen aanduiden als levensbeëindiging op verzoek. De geïnterviewde verpleegkundigen en verzorgenden verschilden nogal van elkaar voor wat betreft kennis van de Wtl. Sommigen van hen waren tamelijk gedetailleerd op de hoogte, anderen gaven alleen een aanduiding van de inhoudelijke vereisten van het verzoek en het lijden. Incidenteel stelde een geïnterviewde verpleegkundige of verzorgende niet veel van de wet te weten.
Te streng
Veel mensen interpreteren de euthanasiewet te streng, zo oordelen de onderzoekers. De meerderheid van de burgers denkt ten onrechte dat euthanasie niet is toegestaan bij ondraaglijk lijden voortkomend uit psychisch lijden. Ook veel artsen denken dat lichamelijk lijden verplicht is en lijken niet altijd goed op de hoogte te zijn van het feit dat euthanasie op grond van lijden aan regieverlies (bij kanker, zonder lichamelijke klachten), chronische depressie of beginnende dementie in bepaalde gevallen is toegestaan. Hierbij speelt mee dat artsen het lijden in dergelijke gevallen soms moeilijker invoelbaar vinden. Met name huisartsen vinden dat ze een patiënt moeten kennen en dat ze samen met de patiënt naar de beslissing over euthanasie toe moeten kunnen groeien.
Onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van ZonMW. De onderzoekers prof. dr. Hans van Helden, dr. Agnes van der Heide en dr. Donald van Tol ondervroegen tussen 2009 en 2011 via vragenlijsten bijna 1960 burgers, 793 artsen en ruim 1243 verpleegkundigen en verzorgenden. In aanvulling daarop ondervroegen ze in uitgebreide interviews 16 burgers, 49 artsen en 18 verpleegkundigen en verzorgenden.
Lees het volledige onderzoeksrapport onderaan dit bericht.
Gerelateerd
> Dossier palliatieve zorg
> Vraagbaak euthanasie voor verpleegkundigen
> ‘Verpleegkundigen weten te weinig over palliatieve zorg’
Door: redactie Nursing
Abonneren
Op de hoogte blijven? Abonneer je nu op de Nursing-nieuwsbrief
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account