Pas afgestudeerde verpleegkundigen herkennen risicovolle situaties niet snel genoeg waardoor ze sneller fouten maken.
Dat stelt Karien den Ridder, auteur van het boek Patiëntveiligheid voor verpleegkundigen, tijdens haar lezing woensdag op het congres Patiëntveiligheid in de Reehorst te Ede. ‘Studenten krijgen in hun opleiding weinig tot geen structurele kennis mee over patiëntveiligheid. Daardoor herkennen ze geen risicovolle situaties, waardoor ze sneller fouten maken,’ aldus Den Ridder. Veel verpleegkundigen leren pas ná hun afstuderen dat ze fouten gaan maken, wat de gevolgen daarvan zijn en wat zij zelf kunnen doen om veilige zorg te leveren. Den Ridder: ‘En dat is raar. Fouten ga je als verpleegkundige gegarandeerd maken, daar kun je starters maar beter goed op voorbereiden. Je stapt toch ook niet in een auto als je niet weet hoe je veilig moet rijden? Waarom zou je dat dan wel doen als je in de zorg gaat werken?’ Hier ligt volgens Den Ridder een belangrijke taak voor de opleidingen.
Wijs ze op risico’s
Toch kun jij als gediplomeerd verpleegkundige ook een steentje bijdragen in het voorbereiden van stagiairs en starters op mogelijke fouten, door ze bijvoorbeeld te wijzen op mogelijke risico’s. Den Ridder: ‘Zet een student bijvoorbeeld medicatie uit aan het einde van een slopende nachtdienst, in een donkere ruimte? De kans op fouten maken is dan groot. Zeg haar bijvoorbeeld dat ze het dan beter extra kan laten controleren door de dagdienst, of laat het zelfs helemaal aan hen of de apotheek over.’
Stoor artsen niet
Ook stipt Den Ridder aan hoe belangrijk het is dat je ook verder denkt dan alleen je eigen werk. Verpleegkundigen en artsen zitten aan het einde van de lijn in het proces, dus zij lopen volgens Den Ridder sneller het risico verantwoordelijk gehouden te worden voor fouten. Ook jij kunt artsen behoeden voor fouten, en andersom. Den Ridder: ‘Artsen worden meerdere malen per dag gestoord door verpleegkundigen in hun werk. Dat is logisch, want natuurlijk wil je snel iets weten of melden, want je wilt verder. Maar een arts die continu gestoord wordt, maakt sneller fouten. De oplossing? Leg een schriftje op de balie waar verpleegkundigen al hun vragen in schrijven. De arts kijkt hier een paar keer per uur in, en vinkt de vragen af die hij heeft beantwoord. Zo stoor je hem niet, en hij kan het lijstje systematisch afwerken.’
Impact fouten
De Ridder benadrukt in haar lezing de enorme impact die een fout kan hebben op je loopbaan als verpleegkundigen. ‘Oudere verpleegkundigen herinneren zich vaak nog heel levendig fouten van 10 á 20 jaar geleden. Veel verpleegkundigen gaan ontzettend aan zichzelf twijfelen, sommigen stappen uit het vak. Er bestaan zelfs voorbeelden van verpleegkundigen die om een grote fout suïcide hebben gepleegd. Daarom is de opvang van collega’s die fouten maken zo belangrijk. Niemand wil fouten maken, niemand gaat ‘s ochtends van huis met het idee: ”Ik ga vandaag eens lekker een grote calamiteit veroorzaken.” Maak het daarom bespreekbaar, met je collega, maar ook zeker met de patiënt die lijdt onder de fout. Neem die persoon altijd serieus.’
Patiëntveiligheid
Het Congres Patiëntveiligheid is een jaarlijks terugkerend evenement van Reed Business Events. Naast de lezing van Den Ridder gaven ook sprekers als Yolanda de Graaf Msc (Manager patiëntveiligheid Rivas Zorggroep, Gorinchem ziekenhuisapotheker), dr. Dirk de Korne (Adviseur en onderzoeker, Het Oogziekenhuis Rotterdam en iBMG, Erasmus Universiteit Rotterdam) en ir. Carool Teirlinck (Onderzoeker, TNO, Delft) lezingen en workshops over de belangrijkste uitdagingen op het gebied van patiëntveiligheid.
Door: redactie Nursing, Nienke Berends
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account