Ooit hadden al die lijstjes in de zorg het doel om de kwaliteit ervan te verbeteren. Volgens Hugo zijn ze helaas verworden tot een doel op zichzelf.
Om kwart over acht in de ochtend komen de verpleegkundigen samen in de overdrachtsruimte voor wat we het ‘baliemomentje’ noemen. We lopen kort de patiënten langs. Wie heeft er hulp nodig met wassen en aankleden? Met wie gaat het niet goed en wie dient als eerste besproken te worden tijdens de artsenvisite? Wanneer we allemaal opstaan zegt de senior, ‘Denk er aan jongens, het is donderdag, dat betekent decubitusscores!’ Iedereen zucht en steunt. ‘De decubitusscores, lieve help.’
Het wonderlijke ritueel speelt zich twee keer in de week af, op maandag en op donderdag, en elke keer is het verloop hetzelfde. De senior van dienst kondigt de decubitusscore aan waarop iedereen in de weerstand schiet. Vervolgens wordt benadrukt hoe belangrijk het is en aan het eind van de dag heeft iedereen het keurig afgevinkt in het dossier.
Eerlijk is eerlijk, ik zucht mee. Straks zit ik daar weer, decubituslijstjes in te vullen van mobiele patiënten, vrij van welke risicofactor dan ook. In die tijd zou ik ook iets nuttigs kunnen doen. Die ene patiënt mobiliseren die bijvoorbeeld wel serieus risico loopt op decubitus. Dat de senior het belangrijk vindt, snap ik echter wel. Wanneer de lijstjes niet zijn ingevuld krijgt ze daar gezeik mee. Ze wordt erop afgerekend door het afdelingshoofd, die er vervolgens weer op afgerekend wordt door de unitmanager, die daarna mag komen uitleggen aan het bestuur waarom ze haar mensen niet onder controle heeft. Begrijpt ze niet welke gevolgen dat heeft voor de notering van het ziekenhuis in de AD top 100?
Zie ook: ‘Verpleegkundigen en verzorgenden zat van checklist’
Dat is precies het nut van de lijstjes. Het is een vorm van toezicht. Een manier om elkaar in de gaten te houden, te bespioneren. Van bestuurder tot verpleegkundige, we zijn gevangenen geworden van een zelfgecreëerde afvinkcultuur. Met kwaliteit van zorg heeft het weinig meer te maken. Met vertrouwen nog minder. Een goede verpleegkundige is prima in staat om decubitusrisico te signaleren en daar vervolgens naar te handelen. Dat daar georganiseerde twijfel over bestaat verklaart mijns inziens grotendeels het gezucht in de ochtend. Iedereen beseft heus het gevaar van decubitus voor sommige mensen, maar die lijstjesdwang is irritant en geestdodend.
Het ergst is als er niet gehandeld wordt naar de lijstjes. Gevoelsmatig is dan werkelijk alles verloren. Ik heb regelmatig patiënten die al enige tijd een pijnscore van zeven hebben, maar ja, dan zitten ze volgens de arts al aan de maximale pijndosering. Geen actie dus. Ik moet dan hemel en aarde bewegen om bijvoorbeeld het pijnteam in consult te krijgen. Een oudere man met een heupfractuur wordt gescreend. Daaruit blijkt een torenhoog risico op een delier. Vervolgens wordt hij intern drie keer verhuisd met alle desoriëntatie van dien. Waarom screenen we zo’n oudere in godsnaam als we onze schouders ophalen over de uitslag? Of we het goede doen lijkt soms nauwelijks nog van belang, als het op papier maar klopt. Ooit hadden de lijstjes het doel om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Ze zijn verworden tot een doel op zichzelf. Wie bevrijdt ons?
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account