De coronapandemie maakt duidelijk dat we óók een online leven hebben. Staan verpleegkundigen in het kader van advance care planning voldoende stil bij de digitale toekomst van patiënten? ‘En moet een Facebook-account een memorial page worden?’
Ieder mens heeft een lichaam, heeft emoties, maakt onderdeel uit van een gezin, familie en vriendennetwerk en geeft betekenis aan de ervaringen van zijn leven. Daarom besteden professionals die palliatieve zorg verlenen aandacht aan de fysieke, psychische, sociale en spirituele behoeften van de patiënten die zij ontmoeten.
Naast ‘de fysieke jij’ bestaat er echter ook ‘een digitale jij’, die doorleeft als ‘de fysieke jij’ is overleden. Ik vraag me af: krijgt die ‘digitale jij’ in het kader van vroegtijdige zorgplanning enige aandacht?
Er zijn genoeg vragen om bij stil te staan. Kunnen nabestaanden straks, na het overlijden van de patiënt, beschikken over de foto’s en filmpjes die op zijn telefoon staan? Kunnen zij ‘in de cloud’, als de patiënt daarvoor toestemming heeft gegeven? Het kan voor de verliesverwerking van nabestaanden van enorme waarde zijn als die digitale eigendommen voor hen worden veiliggesteld.
Het regelen van een digitale nalatenschap is echter nog geen vanzelfsprekendheid, zo bleek in 2018 uit een onderzoek van SeniorWeb: 70% van de ruim 900 bevraagde senioren zei nog niets te hebben geregeld. Zorgprofessionals kunnen het als hun taak zien om patiënten en naasten te wijzen op de vraag wat er met onlinegegevens moet gebeuren.
Het gaat echter niet alleen om foto’s, filmpjes en documenten. Zorgverleners kunnen patiënten en naasten ook wijzen op andere aspecten van de digitale nalatenschap. Wat moet er met de social media accounts en andere digitale bezittingen (websites, bitcoins, blog- en vlogsites, YouTube-kanaal) gebeuren? Is daar ‘iets’ voor geregeld? Zijn de wensen van de patiënt besproken en dus bekend? Is er iemand aangewezen die de digitale nalatenschap gaat beheren? Of lopen nabestaanden het risico straks niet in tal van mediadragers of de cloud te kunnen omdat zij onbekend zijn met de wensen of wachtwoorden van de patiënt?
Jonge ouders die waarschijnlijk op korte termijn komen te overlijden voorleggen of ze iets voor hun kinderen willen nalaten is inmiddels redelijk ingeburgerd. Dit kan bijvoorbeeld een brief op hun 18e verjaardag zijn, een kaart bij het huwelijk of een filmpje op het moment dat zij voor het eerst zelf vader of moeder worden. Het is mogelijk nabestaanden te verrassen met dergelijke giften vanuit een digitale kluis, die pas na het overlijden geopend wordt. Wil de patiënt daar iets mee? Weet de patiënt überhaupt dat het bestaat?
En wat te denken van het digitale voortbestaan op internet? Typ je naam maar eens in op Google, en kijk welke digitale sporen je achterlaat als je vandaag zou overlijden. Besef dat deze berichten, foto’s en filmpjes over jou tot in lengte der dagen op internet aanwezig zullen blijven. Is die digitale voetafdruk oké? Wil je op deze manier digitaal voortbestaan? Of moet bijvoorbeeld je Facebook-account een memorial page worden?
Het zijn relevante vragen, in ieder geval voor de nabestaanden, en mogelijk ook voor de zielenrust van de stervende patiënt. Van zorgprofessionals mag op dit gebied een begeleidende én voorlichtende rol worden verwacht. Net zoals dat ook geldt voor fysieke, psychische, sociale en spirituele thema’s die in de laatste levensfase aan de orde komen.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account