Seksualiteit binnen de psychiatrie lijkt nog altijd taboe, een vermeden item, zo stelt Ronald vast.
Een cliënt vertelde mij onlangs dat het hem opvalt dat artsen en verpleegkundigen meestal niet over seksualiteit spreken. In een jarenlange reeks van behandelend artsen en begeleidend verpleegkundigen was er slechts één arts die seksualiteit in de gesprekken met hem aan de orde bracht.
Bij het bespreken en voorschrijven van anti-psychotische medicatie werd gesproken over bijwerkingen als speekselvloed, gewichtstoename, e.d., maar het mogelijk verlies van libido kwam niet aan de orde in het gesprek, zo vertelde hij. Toen verlies van libido later in de behandeling wel aan bod kwam in een gesprek met de arts, kreeg hij te horen dat er op teruggekomen zou worden zodra hij meer ’stabiel ’ zou zijn. De cliënt had graag gezien dat dit wel besproken was geworden. Hij had graag over willen stappen op een andere medicatie. Libidoverlies is niet fijn.
Dezelfde cliënt ziet graag dat er een fysieke ruimte aanwezig is binnen instellingen om je partner privé te kunnen ontvangen. ‘Op de eigen afdelingskamer mag ook, maar dat wordt vaak niet toegestaan’, zo meldde hij. Hij gaf te kennen dat het voor medecliënten onderling niet mogelijk zou moeten zijn om seksueel contact te hebben op de afdeling. Cliënten kunnen verward zijn, onder druk gezet worden en gevoelens van schaamte achteraf kunnen ernstig zijn. ‘Personeel moet er op toezien dat dit niet gebeurt.’
En waarom geen eigen seksboekjes aanschaffen voor op je eigen kamer’, vroeg hij zich af. ‘Liefde, erotische gevoelens en driften laat je niet buiten de poort als je opgenomen wordt’, stelde hij duidelijk vast.’ Seksualiteit binnen de psychiatrie lijkt nog altijd taboe, een vermeden item.
Denk eens aan de volgende vragen:
- Hoe ga je om met een verwarde cliënt die ongeremd openlijk masturbeert op de afdeling?
- Hoe ga je om met het thema seksualiteit met cliënten die in behandeling zijn, die geen gemeenschap mogen hebben op de afdeling, maar die je samen de deur uit ziet gaan, hand in hand, gebruik makend van hun vrijheden?
- Heb je wel of geen taak bij het helpen van cliënten bij hun seksuele behoeften?
- Ondersteun je als verpleegkundige bezoek aan een prostitué door de cliënt naar de plek toe te begeleiden?
- Denk eens aan de Stichting SAR. Ga je in gesprek met een cliënt met een kinderwens?
- Hoe ga je om met ongeremd gedrag van een psychotische cliënte die geen voorbehoedmiddel wil gebruiken?
- Kom je voor de cliënt op wanneer hij om Viagra vraagt?
Er is veel geschreven over seksualiteit binnen de psychiatrie. Dat is veilig en op afstand. Het geeft inzicht in wat we zouden kunnen doen of wat we kunnen betekenen voor de cliënt. Toch is het vooral een vermeden onderwerp binnen de praktijk, zo merk ik op.
Ronald is (FACT) psychiatrisch verpleegkundige, onderwijzer en schrijver van de verhalenbundel EigenAardigheden (2011) en TEGENDRAADS (verschijnt in 2013). Hij blogt over zijn werkzaamheden in de ggz, specifiek de klinische crisiszorg. Voorheen was hij coördinator continuzorg, sociodramaturg, teamleider, hoofd en manager klinische psychiatrie.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account