Sandra wil vandaag het lichtvoetige onderwerp ‘euthanasie’ aansnijden. Nogal een dingetje om even zo over te beginnen. Een dingetje vol principes, overtuigingen en ethiek.
Nóg zekerder dan de datum waarop je zou worden geboren, kun je nu met datum en tijd plannen wanneer je het leven verlaat. Althans, als je voldoet aan een aantal afschuwelijke voorwaarden, zoals ondraaglijk en onomkeerbaar lijden.
Ik weet dat ik er nu over schrijf, alsof ik het heb over het aanschaffen van een bankstel bij Ikea. Maar iedere verpleegkundige weet toch dat euthanasie niet zomaar tot je mogelijkheden behoort? In zeventien jaar verplegen was ik nooit zelf bij een euthanasie. Euthanasie kwam wel eens voor. Maar niet onder mijn vleugels. En niet omdat ik dat niet wilde, maar omdat het lot het zo koos, kennelijk.
Ik ben niet bang voor euthanasie. Ik heb in mijn verpleegwerk al vrij snel geleerd dat de dood bij het leven hoort. En dat soms de dood een uitkomst is, voor sommigen. Soms is het gewoon goed zo. Soms is het ‘gewoon’ te zwaar. Ik vind het mooi dat Nederland dan nog een oplossing voor je heeft. Een oplossing vol mitsen en maren, maar sommigen helpt het goed. Sommigen brengt het rust.
Weten dat je doodgaat is beangstigend, denk ik. De dood is nogal definitief. Maar de regie kunnen behouden, terwijl de muren van je wereld omvallen, dat geeft weer enige kracht. Troost.
Maar nee, zoiets regel je niet zomaar. Je moet echt door alle alternatieven heen zijn. En dan moet je een arts vinden die je wil helpen. Omdat hij ook vindt dat je voldoet aan dat vreselijkste lijden. Daarnaast moet die dokter zelf open staan voor euthanasie. Want zijn of haar persoonlijke overtuigingen kunnen zo’n beslissing en handeling ook nog in de weg staan.
Geldt dat eigenlijk ook voor verpleegkundigen? Kunnen die euthanasie weigeren? Als iemand in die dusdanige doodsnood verkeert. Als de arts zegt dat euthanasie zal worden uitgevoerd… Ik spreek een verpleegkundige uit een andere provincie. Zij vertelt me hoe uitgeput ze is. Zij was gisteren aanwezig bij de euthanasie van een patiënt. ‘Heftig’, zeg ik. ‘Klopt’, zegt zij. Want zij had die euthanasie niet gewild.
Nee, niet dat die verpleegkundige de wensen van de patiënt niet respecteerde. Maar ze was zo moe. Ze had al zes dagen achter elkaar gewerkt. Ze moest ervoor op een vrije dag terugkomen. Omdat andere collega’s persoonlijk niet achter euthanasie konden staan. Daarom werd zij ingevlogen. Maar ze wilde zo graag haar gezin zien. En het was officieel haar vrije dag. Bovendien was het de sterfdag van haar zus. Ze voelde zich kwetsbaar. Te kwetsbaar.
Vrij telde niet, hoorde ze. Want de wens om te sterven ging voor alles. En dat begreep ze ergens ook nog wel. Maar ze wilde toch eigenlijk niet. Juist die dag wilde ze niet iemand zien sterven. Zeker geen jonge vrouw, zoals haar patiënt. Zoals haar zus.
Er bleek niet veel te kiezen. De dood kun je, zelfs als je die kunt plannen, niet om de tuin leiden. De dood moest doorgaan. De verpleegkundige ging, begeleidde, was fantastisch en fantastisch gesloopt na die indrukwekkende momenten.
Tja. Heb je eigenlijk, als goede verpleegkundige nog wel grenzen?
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account