We doen maar wat. Prutsers zijn we. Als een wond niet snel genoeg geneest, krabben we ons achter de oren, proberen wat uit en onderzoeken wat wel werkt. Fabrikanten adviseren hydrogels, zilver en honingverbanden. De dokter komt met natte gazen, droge gazen en vette gazen.
Wij snuffelen, snijden, deppen en spoelen. Knippen de mooiste vormen uit de verbanden, passen en meten en plakken met Leucopor, Leucoplast, gewone pleisters of kaasplakken. En net als we elkaar prijzen vanwege zoveel creativiteit en we zowaar de wond rood zien kleuren, zegt iemand: het heeft toch geen zin. Pardon?
Uit onderzoek is onlangs gebleken dat er geen evidence bestaat voor het effect van wondverbanden voor de genezing van complexe wonden. Dit onderzoek is uitgevoerd door twee onderzoekers van het UMC St Radboud in Nijmegen. Zij hebben in opdracht van het college voor zorgverzekeringen (CVZ) een antwoord geformuleerd op de vraag welke materialen er in de huidige praktijk in de complexe wondzorg worden gebruikt en welke evidence daaraan ten grondslag ligt. Geen dus. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor ons geëxperimenteer. Het ene verbandje blijkt niet effectiever dan het andere. Wat nu? Pleister erop en klaar? Verwarring alom. En niet alleen onder verpleegkundigen. Onderzoekers buitelen over elkaar heen. Waar de een beweert dat het onderzoek niet voldeed aan de regels van gedegen onderzoek, zo waarschuwt de ander voor teleurstelling bij de beroepsgroep. Dr. Dimitri Beeckman nuanceert het rapport en de discussie in Nederland. Hij is verpleegkundige met een Master in de Verpleegkunde en Vroedkunde en doctor in de Sociale Gezondheidswetenschappen in België. Volgens hem betekent het ontbreken van bewijs over effectiviteit niet dat er helemaal geen effectiviteit is. ‘Dus als je als wondverpleegkundige mooie resultaten bereikt met een bepaald type verband bij een patiënt, dan zou ik dat niet veranderen’, zegt hij in het artikel. Een bemoedigende gedachte waar wij wel verder mee kunnen. Het is alleen zaak onze bevindingen goed te rapporteren, zodat onderzoekers onze observaties weer kunnen gebruiken in vervolgonderzoek. Dat is ook de mening van een van de onderzoekers, Erik de Laat. ‘Laten we die basis eerst eens netjes gaan opschrijven in de wetenschappelijke literatuur.’
Ik zeg, blijf kritisch. Altijd, op ieder wondbeleid, materiaal of voorschrift. We zijn gezegend met de mooiste verbanden aller tijden. Het is verleidelijk om alles te geloven wat ze beweren te doen. Sterker nog, hoe harder je gelooft, des te vaker je wonderen zult zien gebeuren, als een soort van self fulfilling prophecy.
Ik ben altijd blij met dit soort onderzoeken. Het geeft nog eens aan hoe professioneel het vak van verpleegkundige is geworden. Deden we geen onderzoek en maalden we niet om evidence, dan leefden we nog in het verleden. Vroeger was alles beter, natuurlijk. Als ik van mijn fiets was gevallen en een flinke jaap (oké, geen complexe wond) op mijn knie had, was er niet veel meer nodig om de tranen te drogen, de wond te genezen en de pijn te verzachten: kusje erop en klaar! Geen idee of daar evidence voor is, maar het werkte wel.
Alexia Hageman
Alexia.hageman@reedbusiness.nl
Hoofdredacteur Nursing
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account