Dat het vak van verpleegkundige de afgelopen jaren in rap tempo is veranderd, is voor niemand een verrassing. En dat is ook goed. We zijn met elkaar uitgegroeid tot zelfstandige professionals met eigen taken en verantwoordelijkheden. In de praktijk werken we inmiddels liever evidence based dan practice based. Er is in ons vak eigenlijk geen ruimte meer voor onderbuikgevoelens en subjectieve analyses of vaardigheden.
Bij een professional horen meetbare resultaten. Ter verantwoording naar boven toe; naar het management van de instelling, de Inspectie of zelfs het ministerie. Om kosten te besparen, maar bovenal om de patiëntveiligheid te garanderen. En dat is ook goed.
Dat betekent dat je als verpleegkundige serieus genomen wordt, maar ook dat je takenpakket met deze nieuwe rol verandert. De verpleegkundige van toen, is niet meer. En ook dat is goed. Maar wij vinden het nog altijd moeilijk om het romantische beeld van vroeger – als in tijd voor de patiënt – los te laten en te accepteren dat goede patiëntenzorg ook op afstand te leveren is. Dan heb ik het niet alleen over domotica en e-health,maar ook over heldere dossiervoering, transparante administratie en, ja, ook over het gebruik van checklisten in de zorg. Verpleegkunde is meer en meer een administratieve job geworden. En laat verpleegkundigen daar nu juist van gruwelen! Het beeld dat je achter de computer je tijd verdoet, is hardnekkig.En hopeloos ouderwets.
De focus van de verpleegkundige zorgverlening is verschoven van patiëntgerichte zorg naar patiëntveilige zorg. Dat is ook goed. Volgens mij zitten we midden in een transitiefase. Want deze nieuwe manier van werken roept weerstand op. Zo meent ook Katrien Liesens van Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) in Vlaanderen: ‘Verpleegkundigen en artsen zien checklisten als een belemmering in het werkproces.’ De balans tussen persoonlijke betrokkenheid en zorg op afstand is kennelijk nog niet gevonden. Onlangs kwamen verpleegkundigen van het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen in opstand tegen het overmatig gebruik van checklisten. In een open brief, gepubliceerd in de personeelskrant van het ziekenhuis, uitten zij hun zorg. ‘Het vak van verpleegkundige wordt er niet leuker op en worden wij er betere erpleegkundigen van?’ Een dappere actie om op deze manier hun onvrede te uiten. Leuk ook dat er Kamervragen over gesteld werden en minister Schippers hen gelijk gaf. ‘Checklisten moeten niet meer lasten opleveren dan nodig.’ Dat is goed.
In plaats van je zorgen maken of je vak nog wel leuk blijft, is het misschien aardiger te beseff en dat deze nieuwe werkwijze noodzakelijk is voor de veiligheid van de patiëntenzorg. Want dáár doe je het immers voor. Maar blijkbaar is het helemaal niet zo helder of het gebruik van checklisten daadwerkelijk z’n vruchten afwerpt. Daar zicht op krijgen is de uitdaging waar we nu voor staan en noodzakelijk om deze transitiefase zonder kleerscheuren door te komen. Want hoe erg is het dat verplegen anno 2013 administratiever is geworden dan in 1913? Hoort dat niet gewoon bij deze tijd? In 2113 bestaat het vak van verpleegkundige in z’n huidige vorm misschien niet meer. Dan kiezen nieuwe studenten niet voor een studie verpleegkunde, maar voor zoiets als zorgveiligheidskunde. Wat meer thuis hoort in sectoren van de hoogrisico-industrieën als de luchtvaart, olie- en gasindustrie. De wereld verandert. En dat is maar goed ook.
Alexia Hageman
alexia.hageman@reedbusiness.nl
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account