Uit een enquête van Medisch Contact blijkt dat een ruime meerderheid van de artsen vindt dat ernstig zieke, terminale patiënten te lang wordt doorbehandeld. Wat vinden verpleegkundigen daar eigenlijk van?
De wijze waarop in het ziekenhuis wordt omgegaan met de dood is een zeer actueel thema. Critici, zoals Marcel Levi en Joris Slaets, vinden al enige tijd dat artsen lijden aan een doorgeschoten vorm van therapeutisch enthousiasme. Nu blijkt dus uit een enquête van Medisch Contact dat een ruime meerderheid van hun collega’s het daar mee eens is.
De uitslag van de enquête werd breed opgepikt. RTL nieuws en het NOS journaal besteedden er aandacht aan. Alle grote kranten kwamen met een achtergrondverhaal of redactioneel commentaar. Als socioloog ben ik buitengewoon blij met de aandacht. De manier waarop wij in Nederland omgaan met de dood is mijn belangrijkste aandachtsgebied. Er zijn dan ook tal van vragen die mij te binnen schieten na het lezen van de enquête-uitslag. Misschien wel de belangrijkste: wat vinden verpleegkundigen hier eigenlijk van?
In de media wordt een beeld geschetst dat doorbehandelen of stoppen iets is tussen artsen, patiënten en familie. Verpleegkundigen lijken geen partij te zijn. Toch zijn wij dat wel degelijk. Wanneer ernstig zieke mensen een behandeling ondergaan die weinig kans van slagen heeft zijn verpleegkundigen per definitie nauw betrokken bij de uitvoering. Wie dient de antibiotica toe aan de doodzieke, hoogbejaarde man met een longontsteking en een ellenlange medische voorgeschiedenis? Wie moet voor de derde keer de maagsonde herplaatsen bij de negentigjarige vrouw die ernstig beschadigd is door een CVA? Wie start de reanimatie op bij de man van middelbare leeftijd met gemetastaseerde longkanker?
Verpleegkundigen die werkzaam zijn in het ziekenhuis begrijpen prima wat er bedoeld wordt met ‘therapeutisch enthousiasme’. Ik zou heel graag willen weten wat onze beroepsgroep daar nu van vindt. Zijn wij, net als artsen, van mening dat er te lang wordt doorbehandeld? En als dat zo is, hoe ervaren wij onze eigen rol daarin? Hebben wij begrip voor wat er van ons gevraagd wordt, of zijn we van mening dat we bijdragen aan het schaden van de patiënt? Vinden we dat onze stem gehoord wordt in de praktijk of juist niet? Wat zouden we anders willen zien? En wat zouden we daar als beroepsgroep zelf aan bij kunnen dragen?
Een gedegen onderzoek naar de beleving van verpleegkundigen waar het gaat om overbehandeling lijkt me uiterst relevant. Het zou onze beroepsgroep uit de anonimiteit halen, en een zinvolle, constructieve bijdrage leveren aan de discussie over sterven in Nederland. Misschien iets voor V&VN om op te pakken?
Hugo van der Wedden is medisch socioloog en interim verpleegkundige
www.hugovanderwedden.nl | Twitter: @hugovdwedden
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account