Twintig tot dertig procent van de mensen krijgt te maken met hartfalen, meestal wanneer ze ouder zijn dan 70 jaar. De nieuwe Europese richtlijn van de ESC Heart Failure Association geeft concrete handvatten voor de verpleegkundige zorg rondom dit ernstige ziektebeeld.
Na vijf jaar is nog maar vijftig procent van de patiënten met hartfalen in leven. Wereldwijd sterven meer mensen aan de ziekte dan aan darm-, borst- en prostaatkanker samen.2,3,4 Daarom is het opvallend dat vooral patiënten zélf hartfalen lang niet altijd zien als een ernstige, levensbedreigende ziekte. Met als gevolg dat artsen en verpleegkundigen zich soms belemmerd voelen om de prognose met patiënten vroegtijdig te bespreken. Dat is althans de observatie van Marjan Aertsen, verpleegkundig specialist hartfalen in het Diakonessenhuis in Utrecht. ‘Het is een misvatting dat hartfalen prognostisch een minder ernstige ziekte is dan
