Borging is niet sexy

In deze tijd van digitaal werken wordt bij nieuwe richtlijnen en protocollen te weinig aandacht besteed aan implementatie en borging. Nieuwe richtlijnen worden op intranet gezet of via de mail verspreid en dat is volgens menigeen dan de manier om het te implementeren. Maar hier schuilt een groot probleem, want dit is niet communiceren. Met communicatie is er hoor en wederhoor. Bij het mailen of posten wordt van een kant iets aangegeven en gaat men er vanuit dat de ander dit domweg uitvoert, zonder dat deze de achtergrond kent of vragen kan stellen.

Laatst liep ik er zelf tegenaan. Ik was niet op de hoogte van ons nieuwe registratiesysteem, en liep er volledig in vast. Toen zei de persoon aan wie ik hulp vroeg: ‘Hier moet je van op de hoogte zijn, heb je de mail dan niet gekregen met de link naar de uitleg?’ En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te geven, denk aan het ontwikkelen van een nieuw decubitusprotocol. Die kun je best maken en op de mail zetten en daarmee denken dat iedereen meteen het nieuwe protocol kent en uitvoert. Maar zo werkt het niet. (Laat staan dat je ook nog op een adequate manier kunt toetsen of de nieuwe richtlijn wordt uitgevoerd!)

Om bovenstaande voorbeeld te illustreren en om duidelijk te maken hoe belangrijk implentatie en borging is, heb ik een vergelijking gemaakt tussen drie onderdelen: wondverzorging, samenwerking en protocollering, en deze langs een juist implementatietraject gelegd. Eerst moet gedefinieerd worden waar het probleem over gaat, vervolgens formuleer je een doelstelling. Daarna de werkwijze, dus hoe wil je je doel bereiken en welke instrumenten heb je daarvoor nodig, Om uiteindelijk te eindigen met complicaties, dus wat gebeurt er als onderdelen niet goed worden ingevoerd en geborgd. Kortom, in dit schema staan voorbeelden die het ontbreken van (goede) samenwerking of protocollering vergelijken met een niet (goed) genezende wond. Je kunt hiervoor een zelfde stramien gebruiken, kijk maar:

Bovenstaande onderdelen worden ook op eenzelfde manier opgesteld nl:

– Probleemstelling
– Plan van aanpak
– Implementatie
– Borging

Kijk maar in dit plaatje:

Op deze illustratie is goed te zien dat het opstellen van de probleemstelling ( definitie en doel), het plan van aanpak ( werkwijze), en de implementatie (instrumenten) tezamen de helft vormen. De andere helft voor goed slagen is de borging.

En borging is niets meer of minder dan de afspraken die er gemaakt zijn te toetsen en te bewaken. Vaak is het politieagent spelen en iedere keer weer iedereen erop wijzen hoe het eigenlijk moet. Het is niet het meest sexy en ook niet het meest gewaardeerde onderdeel. Immers degene die de borging voor zijn rekening heeft wordt vaak gezien als zeur en lastpak. Maar zonder dit treden er allerlei complicaties op. Een aantal voorbeelden heb ik in het schema aangegeven.

Er zijn diverse methodieken die je kunnen helpen om borging handen en voeten te geven. Zo is bij het voorschrijven van medische hulpmiddelen (zoals wondmaterialen, AD hulpmiddelen, continentie) het functiegericht voorschrijven een vaste tool die gehanteerd moet worden, juist om de borging en kwaliteit te behouden. Voor continentie is eenzelfde functiegericht voorschrijven geregeld.En voor procedures is er de kwaliteitscirkel van Plan Do Check Act ontwikkeld.

Ik wil een ieder oproepen om bij het herkennen van complicaties eens te rade te gaan of afspraken, protocollen, procedures, werkafspraken etc etc op een voldoende manier geborgd zijn en wie hiervoor verantwoordelijk is. We weten allemaal dat een casemanagement effectief werkt in de borging, er zijn zelfs beleidsuitsprakenen opleidingen voor.

Onderschat niet de waarde van borging, neem het serieus, en als een collega kritische vragen stelt over werkwijzen, procedures, en protocollen ga die dan niet een hoek in duwen maar koester deze collega’s want zij zorgen ervoor dat de kwaliteit behouden blijft.

Henri is nurse practitioner huiddefecten bij Evean Zorg in de regio Zaanstreek-Waterland en Amsterdam.