‘Cito-toets voor herregistratie niet betrouwbaar en valide’

1. Wat vond je van de Cito-toets voor verpleegkundige herregistratie?

‘Van tevoren was ik al geïnformeerd door collega’s die de toets al hadden gemaakt. Zij hadden me al gewaarschuwd dat mijn grootste valkuil zou zijn dat ik teveel nadenk. Dus heb ik de keuze tussen twee antwoorden vaak gemaakt op grond van ‘niet teveel nadenken’. De toets bestond uit een groot aantal meerkeuzevragen. Bij het beantwoorden daarvan probeerde ik steeds de onjuiste antwoorden weg te strepen. Daardoor bleef ik bij een aanzienlijk aantal vragen zitten met twee antwoorden die of allebei konden, of allebei eigenlijk niet. Ook bestonden veel vragen uit een korte omschrijving van een situatie en dan daarbij de vraag wat te doen. Terwijl ‘wat te doen’ afhangt van veel méér factoren dan die in de korte omschrijving stond.’

2. Kun je een voorbeeld noemen van zo’n vraag?

‘Ja, bijvoorbeeld de vraag welke patiënt altijd wisselligging nodig heeft: de patiënt met decubitus, de patiënt met een pneumonie of een patiënt met contracturen. Simpel gedacht vul je dan in decubitus, maar dat klopt niet, het hangt af van de lokalisatie van de decubitus. Daarnaast zaten de meerkeuzevragen vol met misleidende antwoorden waardoor je op het verkeerde been werd gezet. Tot slot was er een aantal vragen bij met termen waar ik nooit van gehoord heb. Ik hoorde van collega’s dat dit termen zijn die in leerboeken voor niveau 4 gebruikt worden. Gelukkig waren er ook open vragen waar je meer je vakkennis kwijt kon. Hierbij vroeg ik me wel af of die vakkennis nu als generiek gezien kon worden. Sommige vragen waren vrij specifiek. Doordat ik bijna 25 jaar in het ziekenhuis rondloop, waarvan ongeveer de helft dagelijks in de zorg op verschillende afdelingen, en ik ook als onderzoeker op veel verschillende terreinen onderzoek doe, heb ik een brede kennis van ons vak. Ik kan me voorstellen dat dat voor veel collega’s anders ligt.’

Wie is Marieke Schuurmans precies?

Marieke Schuurmans is hoogleraar Verplegingswetenschap en sinds 1 oktober Chief Nursing Officer (CNO). De CNO is de belangrijkste adviseur van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport waar het gaat om verpleegkundigen. Lees meer.

3. Ben je geslaagd denk je?

‘Op deze vraag durf ik geen ja te zeggen. Tegelijkertijd kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat ik gezakt ben. Ik had bij een aanzienlijk aantal van de gesloten vragen twijfel, maar niet zozeer vanwege het inhoudelijke onderwerp maar meer de wijze van formuleren van de vraag en de antwoorden.’

4. Vind je dat deze toets een betrouwbare en valide manier is om te meten of iemand over verpleegkundige competenties beschikt?

‘Het zal duidelijk zijn dat ik de toets niet betrouwbaar en niet valide vind. Het riep bij mij de vragen op “Is dit nu ons vak?” en “Wat zegt deze toets over mijn vakkennis?”

5. Waarom niet?

‘Het is de eerste keer dat we in Nederland als verpleegkundigen geherregistreerd moeten worden. Persoonlijk ben ik een groot voorstander van herregistratie. Ooit een diploma halen is niet voldoende om je vak te kunnen blijven uitoefenen. Wel vind ik het onjuist dat je kan herregistreren met enkel gewerkte uren of met enkel een toets.  Bij andere disciplines en in andere landen ook bij verpleegkundigen is herregistratie alleen mogelijk op een combinatie van gewerkt uren en aantoonbare scholing. Ik heb collega-hoogleraren in de verpleegkunde uit  de Groot-Brittannië, de VS en Australië gevraagd hoe zij hun registratie konden behouden. Zij gaven aan dat bij hen je registreert op basis van gewerkte uren en continue educatie (portfolio) en dat je registratie doet in de rol van verpleegkundig zorgverlener, docent, onderzoekers of manager. Dus als onderzoeker moet ik aantoonbaar uren in verplegingswetenschappelijk onderzoek steken om me te kunnen herregistreren en moet ik scholing blijven volgen in het vak. Het mooie is dat ook bijvoorbeeld managers en docenten moeten aantonen dat ze inhoudelijk bij blijven, hierbij voorkom je dat hun klinische kennis verouderd.’

6. Wat vinden je buitenlandse collega’s daarvan?

‘Mijn buitenlandse collega’s vonden het vreemd dat bij ons bijvoorbeeld veel managers en onderzoekers na 1 januari geen verpleegkundige meer zijn. Hierbij speelt natuurlijk dat bij ons de registratie gekoppeld is aan de wet BIG die primair tot doel heeft patiënten te beschermen tegen ondeskundige professionals. De vraag van mijn collega’s is hoe bij ons dan verpleegkundig leiderschap en klinische herkenbaarheid vorm krijgen als je in veel functies niet meer herkenbaar bent als verpleegkundige.’