Niet-storen-hesjes zijn effectief om verstoringen en medicatiefouten te voorkomen, concludeert Marian Smeulers, stafadviseur kwaliteit en veiligheid in het AMC, in haar promotie-onderzoek (1). Maar een wonderpil is het niet.
In een eerder artikel in Nursing raadde je het dragen van niet-storen-hesjes niet aan.
‘Klopt. Het dragen van hesjes is overgewaaid uit Amerika. Veel ziekenhuizen zijn daar in Nederland vervolgens vol enthousiasme mee aan de slag gegaan, maar over de effectiviteit was nog heel weinig bekend. Mijn boodschap was: ga nou eerst onderzoeken of het wel echt helpt voordat je interventies gaat invoeren. Veel verpleegkundigen hebben namelijk een weerzin tegen het dragen van hesjes, zo blijkt uit interviews die ik eerdere afnam onder verpleegkundigen. “Ik zie eruit als een bouwvakker”, zeggen ze bijvoorbeeld. Of ze vinden dat het er onprofessioneel uitziet. Anderen vinden het patiëntonvriendelijk om niet gestoord te mogen worden.’

Focus je op bewezen interventies, raadden Hester Vermeulen en Marian Smeulers aan in Nursing. Lees meer >>
In je promotie-onderzoek heb je dat nu dus kunnen onderzoeken … en?
‘De resultaten waren boven verwachting. Door de hesjes namen de verstoringen en medicatie-toedienfouten significant af: er waren 75% minder verstoringen en 66% minder medicatie-toedienfouten.’
Dragen dus?
‘Ja en nee. De afname van fouten is slechts voor een klein deel toe te schrijven aan de afname van de verstoringen. Er spelen blijkbaar ook andere factoren mee. Zo is het goed denkbaar dat de verpleegkundigen door de hesjes geconcentreerder zijn gaan werken. Verder speelde mee dat de senioren op de afdeling het dragen van de hesjes enthousiast uitdroegen en op de naleving letten. Hun zichtbare leiderschap gaf het signaal af dat veilig bereiden belangrijk is en maakt het accepteren van de interventie makkelijker. Tot slot was de houding van de verpleegkundigen belangrijk. De verpleegkundigen in mijn onderzoek voelden zich weliswaar niet allemaal even prettig in het hesje, maar waren bereid het te dragen als de effectiviteit kon worden aangetoond. Ze stonden er dus redelijk positief tegenover. Dat is lang niet overal zo.’
Zijn de hesjes AMC-breed ingevoerd?
‘Nee, op een paar afdelingen wel, maar lang niet overal. Dat hoeft ook niet. Medicatiehesjes zijn geen wonderpil. De kern van mijn onderzoek is dat het ongestoord kunnen werken en het met aandacht medicatie bereiden fouten voorkomt. Hoe je dat het beste bereikt, verschilt per afdeling en per cultuur. Als er geen bereidheid is om hesjes te dragen of als de leiding er niet achter staat, is het lastig in te voeren. Dan zul je eerst de cultuur of de perceptie moeten veranderen . Het heeft geen zin verpleegkundigen per post een hesje op te sturen met een briefje erbij dat ze dit voortaan moeten dragen, dat werkt niet. Bovendien zijn hesjes ook niet op alle afdelingen even effectief. “Dan kan ik wel de hele dag zo’n hesje dragen”, zei een IC-verpleegkundige bijvoorbeeld. Ik raad aan erover te praten en samen de risico’s te analyseren. Op een afdeling waar verpleegkundigen om de haverklap worden gestoord door de telefoon, is het verplaatsen van de telefoon misschien veel effectiever.’
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account