In TvZ nr 2/2013 staat het thema Transitie centraal. Concreet gaat het om transitiezorg voor jongeren met chronische aandoeningen. Het betreft een half miljoen kinderen die op een gegeven moment de overgang maken van kinderzorg naar volwassenenzorg.
Voor de start van het actieprogramma ‘Op eigen benen vooruit’ werd hier nauwelijks aandacht aan besteed en bestond de overdracht vooral uit het verschaffen van het nieuwe adres van de volwassenenpoli waar ouders en kind zich vanaf een bepaalde leeftijd konden melden. Voor de kinderen en hun ouders bleek het echter nog niet eenvoudig om zich de gewoonten van de volwassenenbehandeling eigen te maken. Na vier jaar actieprogramma is de situatie verbeterd en kunnen betrokkenen gebruik maken van een toolkit met een aantal methodieken die de overgang vergemakkelijken.
Dit is een mooi voorbeeld van een transitie in de gezondheidszorg die de hulpverlener als vanzelfsprekend beschouwt, maar die voor patiënten en de mantelzorg veel problemen oplevert. Zo is bekend dat de overgang van de IC naar de verpleegafdeling vaak tot gevoelens van onveiligheid leidt; transities van de thuissituatie naar een verzorgings- of verpleeghuis brengen heimwee en verdriet met zich mee; de overplaatsing van een dierbare van een afdeling van licht dementerenden naar een zwaardere afdeling leidt dikwijls tot onbegrip en boosheid bij de familie. Kortom: transities zijn vaak pijnlijk omdat bij kwetsbare mensen het vertrouwde evenwicht is verstoord en er nog geen nieuwe balans is gevonden.
In feite staat de hele gezondheidszorg aan de vooravond van een transitie, omdat het vertrouwde systeem in zijn voegen kraakt en niet langer geschikt is om aan de behoeften te voldoen. Kenmerkend is bijvoorbeeld een radicale verschuiving van de tweede naar de eerste lijn, een nieuwe financieringsstructuur, een grotere rol voor de gemeenten en meer zeggenschap van de patiënt. Zijn verpleegkundigen zelf eigenlijk wel voorbereid op deze overgang? Of moet er ook voor hen een actieprogramma worden ontwikkeld? Die titel van het jongerenprogramma ‘op eigen benen vooruit’ is in feite zo gek nog niet en is in ieder geval kenmerkend voor de transitieopdracht van verpleegkundigen.
Marian Adriaansen, hoofdredacteur TvZ
Twitter: @mariantvz mail:redactie.tvz@reedbusiness.nl
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account