Als familie van de overledene beter wordt begeleid en voorbereid op orgaandonatie dan levert dat twintig procent meer toestemmingen op, blijkt uit onderzoek van voormalig verpleegkundige Nichon Jansen die op 9 februari promoveert.
Het aantal potentiële orgaandonoren is veel groter dan het aantal overledenen dat daadwerkelijk zijn organen doneert. Belangrijkste struikelblok is het bezwaar van nabestaanden. In Nederland zijn er jaarlijks gemiddeld 220 orgaandonoren: patiënten die na ernstig hersenletsel op de intensivecareafdeling van een ziekenhuis zijn overleden. Meer dan de helft van hen heeft zich niet geregistreerd in het Donorregister, zodat de nabestaanden een beslissing moeten nemen over het doneren van de organen. Uit het onderzoek van Nichon Jansen blijkt dat nabestaanden vaker toestemming geven, wanneer een getrainde donatieverpleegkundige hen begeleidt vanaf de opname van hun naaste op de intensivecare- of IC-afdeling tot en met het donatiegesprek.
Orgaandonoren
Jansen analyseerde de gegevens uit medische statussen van 23.508 patiënten die in de periode van 2005 tot en met 2008 in 64 Nederlandse ziekenhuizen op de IC-afdeling overleden. Hoewel 7,7 procent, ofwel 1818 personen, van hen geschikte orgaandonoren hadden kunnen zijn, hebben maar 549 overledenen daadwerkelijk hun organen gedoneerd. Bij 97 procent (1772) van alle geschikte orgaandonoren werd door de arts op de IC aan de mogelijkheid van donatie gedacht. Van deze groep viel 12 procent meteen af ofwel omdat familie direct bezwaar maakte ofwel om andere redenen; van hen is het Donorregister dan ook niet geraadpleegd.
Tweederde van nabestaanden weigert
Wanneer een overledene geen keuze had geregistreerd en de nabestaanden dus moesten beslissen, weigerde 66 procent orgaandonatie. Nichon Jansen: ‘Het is natuurlijk een emotioneel gebeuren, de familie kan zich overvallen voelen door de vraag, zeker als ze daarvoor nooit hebben gesproken over orgaandonatie. Dan zeggen ze al gauw nee. Daarom is het ook zo belangrijk om met elkaar te spreken over orgaandonatie, ook als je niet ziek bent. Als nabestaanden dan voor de keuze komen te staan, weten ze hoe de ander erover denkt en kunnen ze in diens geest handelen. Weten dat de organen van je overleden naaste levensreddend zijn voor een ander, kan ook troost geven.’
Speciale donatieverpleegkundigen
Omdat orgaandonatie vrij weinig voorkomt, hebben veel IC-medewerkers weinig ervaring met het bespreken hiervan en het begeleiden van de familie. Daarom is in één van de ziekenhuizen uit het onderzoek een speciaal team van voormalig of parttime IC-verpleegkundigen opgeleid tot donatiedeskundigen. Zij volgden daarvoor de training ‘Communicatie rond Donatie’. Deze getrainde donatiedeskundigen konden zich geheel richten op het begeleiden van de familie vanaf het moment van opname van hun dierbare tot de beslissing over donatie. In het ziekenhuis waar deze getrainde donatiedeskundigen werden ingezet, was het percentage toestemmingen zo’n twintig procent hoger dan in twee controleziekenhuizen. Inmiddels hebben intensivisten en IC-verpleegkundigen van 38 ziekenhuizen de training gevolgd.
Radboud Universiteit Nijmegen
Door: redactie Nursing
Meer Nursing
Nursing
Nursing is de meest gelezen vaktitel voor verpleegkundigen niveau 4 en 5 in Nederland en Vlaanderen.
Word direct abonnee van Nursing.
Nursing op Facebook
Tegenwoordig kun je ook via Facebook op de hoogte van de laatste nieuwtjes, blogs en expertbijdragen. Ga naar
www.facebook.com/VakbladNursing
Vacature-alert
Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste vacatures, abonneer je dan op de vacature-alert van NursingBanen.
Ga naar NursingBanen.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account