Blog Hugo: 'Angst voor fouten'

In de kroeg loop ik een oud-collega tegen het lijf. Hanna, een kloeke vijftiger, is met een paar vriendinnen op pad. Een van hen is jarig. ‘Ik ben gestopt met het ziekenhuis,’ zegt ze leunend tegen de bar. ‘Het werd me allemaal te zwaar.’ 

Een paar biertjes verder kom ik erachter wat “te zwaar” werkelijk betekent. Hanna heeft geen pijn in de rug of vermoeide benen. Hanna twijfelde continu of ze haar werk wel goed had gedaan. 

Ze vertelt het zachtjes, alsof ze zich schaamt. ‘Als ik thuis kwam, belde ik steeds vaker de afdeling. Er was altijd wel iets waarover ik maalde op weg naar huis. Heb ik dat ene infuus wel omgezet na het spoelen? Of de bloedsuiker goed genoteerd? Had ik de arts niet moeten bellen over de bloeddruk van mevrouw X?’ Ze zucht en neemt nog een slok. ‘Ik werd gek van mezelf. Na de avonddienst lag ik uren wakker, bang dat ik van alles vergeten was. Op een gegeven moment zei mijn man: “nu is het genoeg.” En toen ben ik gestopt.’

Veel angst en schaamte na patiëntveiligheidsincident
Uit onderzoek van de KU Leuven blijkt dat zorgprofessionals na een patiëntveiligheidsincident last hebben van hyperalertheid, schaamte, twijfel over kennis en kunde, stress en angst. Lees verder >>

Ik moest aan het verhaal van Hanna denken toen ik onlangs de eerste aflevering van Zorg.nu keek, een nieuw televisieprogramma van AVROTROS. Angst voor fouten was het thema. Uit een enquête blijkt dat vrijwel alle verpleegkundigen daar bang voor zijn. Hanna is geen uitzondering. Ik ook niet trouwens. Alsof ik zelf altijd fluitend naar huis ga. Integendeel. De angst waar Hanna over vertelt, herken ik maar al te goed.

Vroeger werkte ik op een chirurgische afdeling. Het was daar, hoe zeg ik dat netjes, teringdruk. Vooral de avonddiensten waren een kwestie van overleven. In een roes vloog ik van hot naar her. Wondbehandeling hier, controle daar, iedereen drie verschillende antibiotica toedienen en tussendoor twee ongeplande opnames doen. Pas op de fiets naar huis sloeg de twijfel toe. Heb ik alles wel goed opgeschreven? Shit! Ik had die insulinepomp nog aan moeten passen! Toch maar even bellen. 

Collega-columnist Sandra Kleefstra heeft de moed opgebracht om in de uitzending van Zorg.nu te vertellen over haar grootste fout. We hadden daar waarschijnlijk allemaal kunnen staan. Of heb ik echt collega’s die nooit fouten maken? 

Gezocht: verpleegkundigen die een fout hebben gemaakt
Heb jij ooit een grove fout gemaakt? En durf je erover te vertellen in Nursing?
Lees meer >>

Hanna heeft geen vertrouwen in de toekomst. Ze ziet het overal alleen maar drukker en complexer worden. Managers en zo, directies, dat zijn in haar ogen de werkelijke schuldigen. Ik zie dat toch anders. In het ziekenhuis waar ik tegenwoordig werk wordt weliswaar bezuinigd, maar niet op de verpleging. Afdelingen communiceren structureel met elkaar. Wie het druk heeft, krijgt ondersteuning van verpleegkundigen of helpenden die het minder druk hebben. Dat scheelt enorm, al blijft het soms aanpoten.

Als verpleging mogen we trots zijn dat we dat systeem gezamenlijk hebben opgezet. Dat is ook precies de les: wil je van je angst af? Wil je niet meer vol twijfel naar huis fietsen? Ga met je collega’s in gesprek en organiseer een lagere werkdruk. Kom met ideeën! We zijn heus een krachtige beroepsgroep, mits we daar zelf in geloven.