Blog Nannie: 'Blijf kijken als pleeg'

Dit jaar vieren twee van de acht UMC’s hun jubileum. Het Radboudumc in Nijmegen bestaat zestig jaar, het VUmc in Amsterdam vijftig. Beide ziekenhuizen hebben een christelijke fundering en zijn als zodanig een product van de jaren vijftig.

Een eigen ziekenhuis

In die tijd tastten katholieke en protestante burgers diep in de buidel om, met overheidssteun, een medische faculteit toe te voegen aan hún universiteit, gestoeld op de eigen religieuze waarden. De duurste investering tot dan toe. De volgende stap was de oprichting van een eigen ziekenhuis, oefenplaats voor artsen en verpleegkundigen.

Medische ontwikkelingen

Beide ‘jarige’ UMC’s hebben hun jubileum groots gevierd. Natuurlijk was er ruimte voor nostalgie en terugkijken, maar de nadruk lag toch vooral op de nieuwste medische ontwikkelingen. Terecht, want onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg zijn de drijfveren van de acht academisch medische centra in ons land.

Inservice opleiding

UMC’s zijn voortrekkers, niet alleen waar het om medische ontwikkeling gaat, maar zeker ook wat de verpleegkundige ontwikkelingen betreft. Zo waren de UMC’s de eerste ziekenhuizen waar vanaf 1960 cursussen voor verpleegkundige specialisaties werden georganiseerd. Die specialisaties maakten tegelijk duidelijk dat de toenmalige inservice opleiding voor verpleegsters, zoals zij toen nog heetten, niet meer voldeed. Artsen klaagden steen en been over de tekortschietende verpleegkundige. Op hun beurt merkten ook verpleegkundigen dat ze vaak de boot mistten.

Hooggekwalificeerde verpleegkundigen

De christelijke instellingen liepen voorop bij de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. In Nijmegen was de in 1952 opgerichte Katholieke Hogere School voor Verplegenden een rijke voedingsbodem voor hooggekwalificeerde verpleegkundigen, waar het in 1956 opgerichte Radboudumc van kon profiteren. Ook Amsterdam bleef niet achter. De modern opgezette verpleegstersopleiding van de VU was in 1966 een bron van vernieuwing en leverde gemotiveerde verpleegkundigen voor het spiksplinternieuwe VUmc. Toch ging het nog steeds om inservice opgeleide verpleegkundigen. De introductie van de hbo-v zou nog lang op zich laten wachten.

De arbeidsmarkt verandert. Benieuwd naar jouw toekomst in de zorg? Kom naar de workshop van Anja Rath-Van Zele op de Nursing Experience op 6 of 7 december! Bekijk het programma >>

Carrièreplek

Een academisch ziekenhuis zonder hbo-verpleegkundigen is vandaag ondenkbaar. De medische wetenschap innoveert en specialiseert voortdurend. Juist vanwege die grote rol van de techniek is het UMC inmiddels voor verpleegkundigen een buitengewoon interessante plek om carrière te maken.

Advocaat van de patiënt

Toch zit er een addertje onder het gras. Verpleegkundigen zijn nog altijd de advocaat van de patiënt, maar komt die taak met de toenemende vertechnisering niet steeds meer onder druk te staan? De vraag is hoe je als verpleegkundige in een academische setting je hoofd koel kunt houden te midden van al dat technisch geweld. Toen ik dit dilemma een tijdje geleden voorlegde aan Aemilie de Jong, een verpleegkundige die haar hele leven in het Radboudumc had gewerkt, antwoordde ze resoluut: ‘Blijf altijd kijken als pleeg!’