Blog Selma: 'Verzonken in bureaucratie'

In de huiskamer op mijn stageplek keek ik om mij heen, naar al die lieve bewoners. Na 12 weken full-time stage werden rare dingen normaal, dramatische dingen verdrietig, en werden hilarische dingen slechts nog grappig.

Eén mevrouw kamde met een vork haar haren, terwijl ze me vrolijk aankeek. De andere mevrouw maakte met een theedoek alles ‘schoon’, terwijl zij zacht onsamenhangende woorden mompelde. De meneer in de rolstoel maakte zijn veters los en gooide uit het niets zijn schoenen door de woonkamer, en dommelde daarna in slaap. De mevrouw die altijd rondliep, schreeuwde door de kamer ’Daaaaag,ik ga naar huis!’. De mevrouw met dat lieve gezicht liep voorbij en gaf me spontaan een kus op mijn wang. De meneer met de blauwe trui gooide zijn appelsap in de plantenbak, en drukte de aarde nog eens stevig aan.

Stadium 4 van dementie: dat was de categorie waarbinnen de bewoners vielen van de afdeling waar ik stage liep. Stadium 4 wordt soms ook wel omgeschreven als het stadium van de ‘verzonken ik’. Dit stadium, bij mij in mijn hoofd visueel gemaakt als iemand die diep in een draaikolk rondtolt, is het laatste stadium van de ziekte.

Minder bureaucratie werkt niet altijd tijdbesparend. Soms leiden minder regels zelfs tot meer regels. Dat lees je hier >>>

‘Verzonken ik’. Verzonken. Verdronken. Sinds ik de term op school heb gehoord, mijmer ik erover. De term voor dit stadium dementie raakt mij door de leegte in het woord ‘verzonken’.

Er kwam een vlaag aan juist positieve herinneringen naar boven toen ik het nieuws van de verpleeghuizen en hun ‘zwarte lijsten’ hoorde. Want dat nieuws klinkt mij als leerling vreemd in de oren. Ik weet al na twee stages zeker dat er in die verpleeghuizen ontzettend veel personeel rondloopt dat het zorgen met hart en ziel doet.

Ik begrijp denk ik ook waardoor de kritiek wordt veroorzaakt. De bureaucratie, het management met vaak een economische achtergrond, de steeds hogere eisen waaraan de verpleeghuizen moeten voldoen, de nieuwe zorgvragers die met complexe gedragingen en somatische aandoeningen binnen komen, en ondertussen worden alle helpenden vrolijk uit de verpleeghuizen geknikkerd. Terwijl het juist de helpenden zijn die net dat beetje extra aandacht kunnen geven waar de bewoner en de familie om vraagt.

Op Nursings Verpleeghuis Congres is er volop aandacht voor herkenning en inzicht in denken en handelen van alle betrokkenen bij dementie. Kom ook op 13 oktober >>>

Stadium 4 van dementie wordt soms ook wel omschreven als het stadium van de ‘verzonken ik’. Maar wie zijn er nou ‘verzonken’? De zorgvragers in hun herinneringen, of de zorgverleners en het management in hun bureaucratie?