Blog Theo: 'Mindfulness in de verpleging'

In een blogserie zal ik uitleg geven over het nut van mindfulness voor de verpleegkundige. Verder wil ik graag het gesprek over dit onderwerp binnen de verpleegkundige beroepsgroep op gang helpen. Spreek je dus uit! Dat kan onder deze blog.

In deze eerste blog staat de vraag centraal: wat is mindfulness? Kijk eerst even naar dit filmpje >>>

In het filmpje valt je misschien op dat de collega’s er verschillend over praten. Hieruit volgt dat ‘de’ definitie van mindfulness niet bestaat. Je vraagt je misschien af als er al niet een definitie van de term te geven is, waarom je er dan aandacht aan zou schenken? Terechte vraag. Hoewel de definitie niet bestaat zijn er belangrijke elementen te benoemen die houvast geven.

Mindfulness is een vorm van oplettend zijn voor wat er in jezelf en om je heen gebeurt. Dit doe je op een speelse manier waarbij dat wat je opmerkt – wat het ook is – niet wordt weggeduwd of juist wordt aangetrokken (door er over te gaan piekeren). Alles wat je opmerkt mag er dus zijn.

Als basishouding is deze oplettende (mindful) houding dus een houding die ruimte biedt en ruimte toelaat. Op basis van die ervaren ruimte neem je een besluit wat te doen. Dat lijkt lang – ‘en besluit je wat te doen.’ Vaak gaat dit proces echter in een seconde. Het lastige is om die ruimte te vinden in iets wat zich vaak automatisch lijkt af te spelen in dat korte moment voordat je handelt.

Zoals je hebt kunnen zien en horen in het filmpje is mindfulness een houding waarin je – zo nu en dan afstemt op jezelf om zo ruimte te kunnen maken voor de ander. Een houding van ruimte maken en acceptatie vooronderstelt ook een houding van niet-automatisch oordelen.

Is dat mogelijk dan?
Of je helemaal niet kunt oordelen is de vraag. Wel is het mogelijk om je hier meer van bewust te worden en je oordeel (steeds vaker) uit te stellen. Dus wellicht wel oordelen maar toch ook – direct daarna – de ruimte voelen om uit te stellen.

Wat patiënten merken van een verpleegkundige die oplettend in haar werk staat, is dat ze met volle aandacht bejegend worden. Daardoor voelen ze zich beter gehoord. Luister de komende week eens met iets meer dan gemiddelde aandacht naar de patiënten die je verpleegt en merk ook in jezelf wanneer je afdwaalt. Gebeurt het vaak dat je afdwaalt? Waarnaar dwaal je af? Lukt het je om je aandacht terug te brengen naar het gesprek?

Mindfulness gaat niet om geloven maar om ervaren. Of het ook voor jou zo werkt, zul je merken als je gaat oefenen. Volgende week komt mindfulness in de verpleegkundige praktijk aan bod. Hopelijk doe je mee met de oefeningen die dan aan bod komen.