Column Bram Hengeveld: Complimentair integratief

Binnen de verpleegkunde is met name de eerste benaming gangbaar: complementaire zorg (grosso modo vertonen de begrippen zoveel overlap dat het lood om oud ijzer is). Wat de begrippen precies inhouden is echter nergens duidelijk te vinden, maar letterlijk betekent complementair zoiets als ‘aanvullend’. Met complementaire zorg vul je de ‘standaard’ zorg aan. Die invulling kan vele vormen hebben. Twee veel gehoorde en bekende vormen zijn aromatherapie en therapeutic touch, waarbij de laatste stevig in de verpleegkunde is geworteld, want bekend geworden dankzij een verpleegkundige zo’n dertig jaar geleden.

Dat er nog nooit een greintje bewijs voor het bestaan van het ‘menselijk energieveld’ is gevonden (de kern van therapeutic touch), mag de pret niet drukken: complementair lijkt wars van aanvulling vanuit bijvoorbeeld de wetenschap. Helaas kan ik, na vrij uitvoerige studie van de beginselen van veel complementaire, dan wel alternatieve of integratieve therapieën, die conclusie in het algemeen trekken: complementaire zorg baseert zich op de wereld der platte aarde. Verdun iets tot de kans dat je een oorspronkelijk molecuul tegenkomt gelijk staat aan het iedere maand winnen van de lottojackpot met een gevonden lot (eigenlijk veel kleiner) en het heet homeopathie én geneest allerhande kwalen (maar niet heus). Prik naalden op willekeurige punten in uw huid en het heet acupunctuur. Doet niets, kost een berg. (voor een potje oneindig verdund wat-dan-ook vraagt men bij uw apotheek al vlot dertig euro en een consultje bij dokter prik het twee- of drievoudige).

Maar er is een ander, meer schalks optreden fenomeen dat me minstens zoveel zorgen baart in deze: landjepik. Complementair vertelt ‘holistisch’ te werken. Complementair zeg je: bij ons staan preventie en leefstijl hoog in het vaandel. Wat er dan zo holistisch is aan het constant bespelen van een gezondheidsprobleem door op fysiologisch niveau in te willen grijpen is me onduidelijk. Ik stel voor om voor een ander type zorg te strijden die we ‘complimentair integratief’ gaan noemen: zorg die een compliment verdient én krijgt. Gewoon goede zorg. Met oog voor de psyche, oog voor preventie en oog voor de levenstijl. Ongeveer zoals het al jaren in de lesboeken verpleegkunde staat en dan niet in het hoofdstuk ‘complementair’, maar onder het kopje ‘kerntaken’.

Vanaf Nursing juni verschijnt iedere maand een column van Bram. Nog geen lid van Nursing? Neem een abonnement!