COPD-patiënt makkelijker te motiveren met ziektelastmeter

De ziektelastmeter is een vragenlijst die wordt ingevuld door de COPD-patiënt en de zorgverlener, met als doel om patiënten meer bij de behandeling te betrekken. Een computerprogramma verwerkt de antwoorden in een grafiek met ballonnen. Een rode of oranje ballon betekent dat er ruimte is voor verbetering op een bepaald gebied, bijvoorbeeld lichaamsbeweging of roken.

De longverpleegkundigen die deelnamen aan het onderzoek vonden de ziektelastmeter een handige manier om de COPD-patiënt te motiveren tot gedragsverandering. ‘De grafiek houdt patiënten echt een spiegel voor’, is de ervaring van Annet Goossensen, longverpleegkundige bij Medisch Centrum Leeuwarden. In het kader van het onderzoek gebruikte zij de ziektelastmeter bij haar patiënten. ‘Sommigen beseffen pas echt dat zij zelf in actie moeten komen en hun levensstijl moeten aanpassen als ze die rode ballon zien.’

Meer doen met de informatie die je hebt

In de ziektelastmeter vult de verpleegkundige ook aanvullende gegevens in over bijvoorbeeld exacerbaties of gewichtsverlies. ‘Deze gegevens zou de  longverpleegkundige normaliter ook uitvragen’, stelt hoofdonderzoeker Annerika Slok. ‘De ziektelastmeter maakt er echter een totaaloverzicht van, iets dat voorheen niet bestond.’ Dat totaaloverzicht maakt de ziektelast ook snel inzichtelijk voor andere zorgverleners zoals de longarts, oordeelden de deelnemende verpleegkundigen.

De patiënt moet centraal staan, niet zijn longcapaciteit. Dat idee is leidend bij de bestaande Zorgstandaard COPD. Lees meer over patiëntgerichte longzorg>>>

Nog geen koppeling ziekenhuissystemen

Een nadeel van de ziektelastmeter is dat er op dit moment nog geen koppeling is met bestaande Ziekenhuis Informatie Systemen (ZIS). Dat betekent dat de verpleegkundige de gegevens handmatig moet overnemen uit het ZIS en in moet voeren in de ziektelastmeter. ‘Dat moet natuurlijk veranderen. De Universiteit Maastricht hoopt de koppeling tussen de ziektelastmeter en ZIS zo snel mogelijk te realiseren’, aldus Slok.

Hogere cijfers voor de zorgverlening

In het onderzoek werden 294 COPD-patiënten anderhalf jaar lang gevolgd. De helft ervan vulde elk half jaar de ziektelastmeter in en besprak de resultaten met een zorgverlener (in de meeste gevallen een longverpleegkundige). De groep die de ziektelastmeter had ingevuld, beoordeelde de kwaliteit van de zorg als beter dan de groep die de meter niet had ingevuld. Ook gaven zij aan minder symptomen te hebben, en minder negatieve impact van hun ziekte te ervaren. De ontwikkeling van de ziektelastmeter werd gesubsidieerd door de Long Alliantie Nederland.

Op 9 november is er in Maastricht een gratis symposium over de ziektelastmeter COPD.
Lees hier het artikel uit the British Medical Journal.