Diabetes door ondervoeding tijdens zwangerschap

Het uitgangspunt van het onderzoek van Susanne de Rooij, onderzoeker op de afdeling Klinische Epidemiologie en Biostatistiek van het AMC in Amsterdam, is de hongerwinter.: ‘Dankzij de vele documentatie konden we de gevolgen van ondervoeding tijdens de specifieke stadia van de zwangerschap bestuderen.’

Epidemie
Type 2-diabetes, ook wel ouderdomsdiabetes genoemd, is hard op weg om een wereldwijde epidemie te worden. In het jaar 2000 waren er 171 miljoen mensen met diabetes en de voorspelling is dat dit aantal in het jaar 2030 verdubbeld zal zijn.

Aanpassen
‘Mensen die klein waren bij de geboorte hebben een hoger risico op het ontwikkelen van diabetes’, vertelt de Rooij. ‘Dit komt waarschijnlijk doordat de foetus zich in de baarmoeder aanpast aan ongunstige omstandigheden. Daardoor kan insulineresistentie (ongevoeligheid voor insuline) en een verminderde capaciteit om insuline te produceren ontstaan. Deze aanpassingen vergroten de kans op overleving van de foetus op korte termijn. Maar op latere leeftijd kan dit leiden tot een slechtere suikerhuishouding en diabetes.’

Ondervoeding
De Rooij vertelt verder dat ondervoeding waarschijnlijk een belangrijke rol speelt in dit proces. Dat blijkt onder meer uit onderzoek met proefdieren. ‘Om na te gaan of dit ook voor mensen zo is, hebben wij de gevolgen van de hongerwinter aan het einde van de Tweede Wereldoorlog onderzocht. Uit dit onderzoek blijkt dat foetussen die tijdens de hongerwinter in de baarmoeder zaten en die nu ongeveer zestig jaar zijn, een slechtere suikerhuishouding hebben. Ze hebben daardoor een verhoogd risico op diabetes.’

Borstvoeding
De Rooij adviseert kraamverzorgenden die kramen bij een vrouw met anorexia om de kraamvrouw te stimuleren borstvoeding te geven. ‘Naast voeding tijdens de zwangerschap, blijkt ook borstvoeding effect te hebben op de latere gezondheid van het kind. Als de kraamvrouw op termijn een tweede kind wil, adviseer haar dan tijdens die zwangerschap gezond en genoeg te eten. Het feit dat het om de gezondheid van haar kind gedurende zijn of haar hele leven gaat, vormt misschien een goede aanmoediging voor de moeder om wel goed te eten.’

Tekst: Redactie KraamSupport