Is de NEX-meetmethode bij kinderen beter dan de NEM?

Casus
Het inbrengen van een maagsonde is voor verpleegkundigen een regelmatig voorkomende handeling. De bepaling van de lengte gebeurt echter volgens verschillende methoden. De meeste verpleegkundigen meten ‘neustip – achter het oor – xifoïd’ (NEX). Op neonatologie meten verpleegkundigen de afstand ‘neus – oorlel – halverwege xifoïd en navel’ (NEM). Welke methode heeft de beste evidence?

1 Formuleer je vraag
(P=patiënt of probleem, I=interventie, C=vergelijking en O=uitkomst)
P Kind (0-18 jaar) waarbij een maagsonde ingebracht moet worden
I NEM-methode
C NEX-methode
O De maagsonde in het centrum van de maag

2a Zoekstrategie
Gezocht in de Cochrane Database, Pubmed, Cinahl, National Guideline Clearinghouse en via Google.2 Zoektermen: nasogastric tube, tube feeding, measurement, nutrition, nursing, infant, children, neonate.

2b Opbrengst zoekstrategie
We vonden een beschrijvende studie3, een RCT4, een cross-over studie5 en een ‘Best Evidence Statement’6.

3a Beoordeling methode
In de beschrijvende studie3 krijgen 494 kinderen in de leeftijd van 2 weken tot 19 jaar een maagsonde. De onderzoekers correleren de afstand tot de maagingang, het midden van de maag en de maaguitgang aan de lichaamslengte en leeftijd van het kind. De studie lijkt goed uitgevoerd. In de RCT4 wordt het inbrengen van een maagsonde volgens de NEX-methode vergeleken met een formule op basis van de lichaamslengte van de patiënt. De analyse is uitgevoerd onder 88 kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot 18 jaar. De studie lijkt netjes uitgevoerd. De cross-over studie5 vergelijkt de NEM- en NEX-methoden bij 30 prematuren geboren tussen 28 en 35 weken die sondevoeding via een maagsonde krijgen. Ook deze studie lijkt goed uitgevoerd.

3b Beoordeling resultaten
In de beschrijvende studie ontwikkelen de onderzoekers een formule gebaseerd op lichaamslengte en leeftijd, die een goede voorspelling geeft van de daadwerkelijke afstand tot de maag bij kinderen. De resultaten uit de RCT laten zien dat de maagsonde dichter bij het centrum van de maag uitkomt in de ‘lichaamslengte’-groep, maar dit verschil is niet statistisch significant. Het resultaat van de cross-over studie bij premature pasgeborenen toont aan dat beide methoden onnauwkeurig zijn, maar dat de NEX-methode als beste uit de bus komt.
De Best Evidence Statement6 sluit aan bij de beschrijvende studie3.

4 Conclusie en toepassing
De NEX- en NEM-methode lijken allebei niet erg nauwkeurig voor een goede bepaling van de lengte van de maagsonde. Bepaling van de lengte van de maagsonde op basis van leeftijd en lichaamslengte lijkt beter. Deze toepassing kent echter een aantal beperkingen:
– Het hanteren van meerdere meetschema’s op één afdeling is foutgevoelig.
– In de onderzoeken zijn zeer nauwkeurige lengtemetingen verricht, op de afdelingen wordt eenvoudiger meetmateriaal gebruikt.
– De kinderen moeten bij het vaststellen van de lichaamslengte op een eenduidige, leeftijdsgebonden wijze gepositioneerd worden.

5 Evaluatie
De ‘neus – oorlel – halverwege xifoïd en navel’ (NEM) lijkt vooralsnog de best haalbare methode. Dit geldt ook voor premature pasgeborenen vanaf 28 weken.

Nee: hoewel ook niet ideaal, lijkt de NEM-methode bij kinderen beter

Tekst: Margo Jansen, Jolanda Maaskant1

Noten
1. Margo Jansen is senior verpleegkundige kwaliteit en Jolanda Maaskant is verpleegkundig onderzoeker, beiden werkzaam in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Meer informatie: M.G.Jansen@amc.uva.nl.1
2. www.thecochranelibrary.com, www.medline.com, www.cinahl.com, www.guideline.gov, www.google.com.
3. Beckstrand J, Cirgin Ellett ML, McDaniel A. Predicting internal distance to the stomach for positioning nasogastric and orogastric feeding tubes in children. Journal of Advanced Nursing, Aug 2007; 274-289.
4. Klasner AE, Luke DA, Scalzo AJ. Pediatric orogastric and nasogastric tubes: a new formula evaluated. Annals of Emergency Medicine, March 2002; 268-272.
5. Weibley T, Adamson A. Gavage tube insertion in the premature infant. American Journal of Maternal/Child Nursing, 1987; 24-27.
6. Confirmation of nasogastric tube (NGT) placement, Best evidence statement (BESt), Cincinnati Children’s Hospital Medical Center, Augustus 2011.