Mag verpleging weigeren?

Een arts die niet achter euthanasie staat, mag weigeren. Maar hoe zit dat met een verpleegkundige die een verpleegtechnische handeling niet ziet zitten?

Ik heb een 80-jarige patiënt met een forse pneumonie en H1N1-verdenking onder mijn vleugels. Hij plast al uren niet meer, heeft een saturatie van 80 % en een zwakke, onregelmatige pols. De man is niet aanspreekbaar en reageert niet op pijnprikkels. De man en zijn familie willen geen indrukwekkende intensive care-noodgrepen. Hij krijgt optimaal zuurstof. Ondertussen dienen we twee soorten antibiotica toe, prednison en diuretica. Alles wat zonder ic mogelijk is, wordt gedaan.

‘Behalve Tamiflu,’ zegt de dokter. Die moet oraal ingenomen en dat is alleen mogelijk met een maagsonde. De kans dat het spul werkt, áls er al sprake is van Mexicaanse griep, is klein. Maar het is een kans, zegt de dokter. De familie wil iedere kans grijpen. Ik moet een maagsonde inbrengen bij een patiënt die ik zie sterven. Maar kennelijk ben ik de enige die dat ziet.

Mijn hart schreeuwt ‘Nee!’ als familie en arts besluiten tot één kans. Mooi bedacht, maar ík moet deze stervende man de slang ‘aandoen’. Ik probeer nog om op omstanders in te praten. Deze man is zo ziek. Moeten we dit nog doen? En, vraag ik de arts, kan de patiënt ook eerder stoppen met ademen door prikkels die je geeft bij het inbrengen. ‘Nee,’ zegt de arts, ‘maar als het niet lukt, moet je niet te lang proberen. Ik zie dat ook zij twijfelt. Spreek dat dan uit, denk ik. Maar volgens de dokter is zo’n slang een weinig ingrijpende kans voor smekende familieleden.

Ik wil het niet, wil het echt niet. Ik zie het niet zitten. Vind de ingreep niet verantwoord bij zo’n oppervlakkig ademende, comateuze man. Toch doe ik het, vanwege de smekende ogen van de familie. Gewapend met slang en spuit betreed ik de kamer. De familie vlucht weg. Zij kunnen het niet aanzien(!). Terwijl ik mijn spullen pak en de man toch maar vertel wat de bedoeling is, ademt hij zijn laatste adem uit. Er was geen familie bij!