Nieuw: heupairbag die valpartij ouderen breekt

Hoe vaak zijn jullie al uitgelachen?

‘Nou, in het begin zijn mensen inderdaad wel wat verrast. Maar daarna is de gedachte algauw: waarom niet? Waarom zouden we de airbag, die veel mensen beschermt bij een auto-ongeluk, niet om een oudere hangen om hem te beschermen tegen een gebroken heup?’

Hoe kwamen jullie op dit idee?

‘Het begon allemaal met een Sinterklaassurprise. De moeder van mijn zakenpartner Hans Schreuder woont in een verzorgingshuis. Zij viel regelmatig, met alle pijn van dien. Bij wijze van grap kocht hij een kinderzwemband in de speelgoedwinkel en gaf hij dat als surprise bij Sinterklaas, met de tekst ‘airbag voor bejaarden’. Uiteindelijk gingen we serieus aan de slag met het idee. Dat anderen erin geloven blijkt uit de lening van het Rijk die we kregen: 120.000 euro.’

Lees ook: 5 tips om vallen cliënt te voorkomen

Maar er zijn toch al heupbeschermers voor ouderen?

‘Die hebben een paar nadelen: ten eerste is dit lastig aan te trekken, omdat het heel strak zit. Dus een oudere heeft bij de toiletgang altijd hulp nodig om het broekje met de heupbeschermers aan en uit te trekken. De drempel om dit te dragen is dan ook erg hoog. Daarnaast kun je –als de heupbeschermers niet goed op hun plek zitten- ander lelijk letsel krijgen bij een val.’

Hoe werkt een heupairbag?

‘Het is een soort riem die je kunt vergelijken met een heuptasje. Hij kan onder de kleding gedragen worden, en is licht van gewicht, zodat je er geen last van hebt bij het bewegen. Er zitten bewegingssensoren in, die –zodra ze merken dat de oudere valt- een seintje geven zodat de airbag uitspringt.’

Lees ook: De 10 meest inspirerende zorginitiatieven van 2014

En vervolgens stuitert de oudere op zijn hoofd…

‘We zijn druk bezig om de airbag zo goed mogelijk te maken. Door een speciaal ventiel loopt de airbag direct langzaam leeg, zodat de val geabsorbeerd wordt en de oudere dus niet ‘doorstuitert’. Daarnaast is het belangrijk dat de sensoren pas echt alarm slaan als er sprake van een echte val. Zodat de airbag niet uitspringt als een oudere in een stoel neerploft.’

Testen jullie de airbags met echte ouderen?

‘Nee, nog niet. Eerst zullen we ze zelf uitgebreid uitproberen met matten op de vloer. Er heeft zich overigens wel al een vrijwillige oudere gemeld, en we hebben contact met zorginstelling Vivium Zorggroep om de heupairbags in de toekomst in een verzorgingshuis klinisch te testen. Verzorgenden spelen hier, maar ook in de ontwerpfase natuurlijk een belangrijke rol bij. We willen dat ook zij het een fijn product vinden om mee te werken en weten hoe ze hem bij een cliënt kunnen omdoen.’

Lees ook: ‘Bedenk sámen met cliënt oplossingen voor vallen’

Is alle valpreventie zoals rollatorles overbodig als de heupairbag op de markt komt?

‘Zeker niet. Want de airbag voorkomt vallen niet, maar wél letsel wat door een val kan ontstaan. Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen, maar mocht een oudere toch vallen, dan biedt de heupairbag uitkomst. Jaarlijks breken ruim 16.000 kwetsbare ouderen een heup, en één op de vier hiervan sterft binnen een jaar. Als we hier een deel van kunnen voorkomen, zou dat mooi zijn.’

Wanneer kunnen we ‘m kopen?

‘We hopen dat hij begin 2016 op de markt komt. Hij gaat rond de 400 euro kosten. We hebben verschillende verkennende gesprekken gevoerd met verzekeringsmaatschappijen. Die zijn enthousiast, maar die gesprekken worden pas afgemaakt als is aangetoond dat de heupairbag echt werkt. Of dat ook een vergoeding zou kunnen betekenen is nog te vroeg om in te schatten.’