Top 5 overbodige verpleegkundige handelingen

1 . Onnodig vaak (tot drie maal daags) controleren van vitale functies (temperatuur, bloeddruk, pols). Verpleegkundigen en verzorgenden noemen dit tijdrovend en soms belastend voor de patiënt. De belangrijkste redenen om het toch te doen: gewoonte (51%) en: omdat de arts erom vraagt (55%). ‘Het creëert schijnzekerheid, omdat je meestal niks doet met de uitkomst’, stelt een van de respondenten. ’Het is een grote belasting voor de patiënt’, aldus een andere zorgmedewerker. 

2. Zwachtelen en het aantrekken van steunkousen: vaak is niet duidelijk of cliënten (nog) steunkousen nodig hebben. Hulpmiddelen waarmee een cliënt zelf steunkousen kan aantrekken, zijn niet standaard. Zwachtelen is overbodig als het routinematig (dagelijks) gebeurt:  ‘We zwachtelen terwijl alles nog prima zit en er geen noodzaak is (wond of wassen) om deze te vernieuwen’, vertelt een van de respondenten.

De reden van onnodige verpleegkundige handelingen is ‘dat we het altijd zo doen’. Lees meer >>

3. Volgens protocol vervangen en onderhouden van katheters, infusen en stoma’s, meerdere keren per dag. Volgens de respondenten is dit onnodig vaak (51%),  zonder bij te dragen aan goede zorg (57%). Uit de reacties: ‘Het geeft onnodig risico op infectie, door vaak los te koppelen van gesloten systeem.’

4. Dagelijks volledig wassen van mensen en het standaard gebruik van water en zeep. Als reden wordt genoemd: ‘Het wordt altijd zo gedaan.’ (67% ) Veel verpleegkundigen en verzorgenden geven aan dat het belastend is en kan leiden tot klachten:  ‘Vermoeiend en pijnlijk in bepaalde situaties’, ‘Huid droogt heel snel uit, extra kans op jeuk’.

Naast een ‘beter-niet-doen-lijst’ voor medisch specialisten, is er nu ook een lijst met niet-effectieve verpleegkundige handelingen in de maak. Lees meer >>

5. Het overnemen van handelingen die de patiënt – eventueel na instructie – zelf kan verrichten. Denk aan scheren, wassen, klaarzetten en geven van medicijnen. De heersende cultuur speelt een rol. ‘Verpleegkundigen willen graag zorgen’, licht een van de deelnemende verpleegkundigen toe. Een ander stelt: ‘Dit stimuleert geen zelfzorg en leidt tot extra en nodeloze belasting van verpleegkundigen’ en: ‘Vertraagt herstel, zelfredzaamheid en zelfmanagement.’

Deze drie veel voorkomende handelingen hebben op basis van Evidence Based Practice geen meerwaarde voor de patiënt. Lees meer >>