Nivel onderzoekt recepten schrijven door verpleegkundigen

Binnenkort behandelt de Eerste Kamer een wetsvoorstel dat het voor gespecialiseerd verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten mogelijk maakt medicatie voor te schrijven. In verschillende andere westerse landen – Australië, Canada, Ierland, Nieuw Zeeland, Zweden, Engeland, Finland en de Verenigde Staten – zijn verpleegkundigen al bevoegd medicijnen voor te schrijven. Nederland en Spanje zijn bezig er wetgeving voor in te voeren. De voorschrijfbevoegdheden en opleidingseisen verschillen sterk tussen de landen. In de meeste landen zijn de voorschrijfbevoegdheden van verpleegkundigen vrij beperkt en ligt de wettelijke verantwoordelijkheid vooral bij de medici. Met uitzondering van Engeland, waar iedere verpleegkundige na een voorschrijfcursus van drie maanden bevoegd is tot het voorschrijven van allerlei geneesmiddelen.

Voorschrijvende verpleegkundigen
‘De voorwaarden waaronder verpleegkundigen voorschrijven verschillen dus nogal tussen landen’, stelt NIVEL-programmaleider prof.dr. Anneke Francke. ‘In het Verenigd Koninkrijk mogen onafhankelijk voorschrijvende verpleegkundigen (‘independent nurse prescribers’), opgeleid op Bachelor niveau, voorschrijven uit de volledige British National Formulary voor elke medische aandoening binnen hun deskundigheidsgebied. In Zweden daarentegen mogen alleen wijkverpleegkundigen en verpleegkundigen werkzaam in de geriatrie medicatie voorschrijven, waarbij hun bevoegdheden beperkt zijn tot een gering aantal medicijnen en een zestigtal medische aandoeningen. De brede voorschrijfbevoegdheid voor Engelse verpleegkundigen houdt mogelijk verband met een grote nadruk op kostenefficiëntie. Terwijl in veel andere landen het tekort aan artsen in afgelegen gebieden de belangrijkste reden vormde voor introductie, waarbij toegekende bevoegdheden beperkt bleven.’

Verpleegkundig specialist
In Nederland krijgen we geen ‘Engelse situatie’. Gespecialiseerd verpleegkundigen – in eerste instantie diabetes-, long- en oncologieverpleegkundigen – krijgen naar verwachting vrij beperkte voorschrijfbevoegdheden. De verpleegkundig specialisten krijgen ruimere bevoegdheden die na vijf jaar worden geëvalueerd. De verdeling heeft te maken met het opleidingsniveau. Gespecialiseerd verpleegkundigen hebben veelal een hbo-opleiding verpleegkunde gedaan, met aanvullend een specialisatie. Om geneesmiddelen te mogen voorschrijven moeten zij daarbij een module farmacotherapie afronden. Verpleegkundig specialisten hebben na hun verpleegkundige basisopleiding ook nog een masteropleiding Advanced Nursing Practice gedaan. Farmacotherapie vormt sinds een aantal jaren onderdeel van die opleiding.

Gerelateerd:
> ‘Verpleegkundig specialisten mogen medicijnen voorschrijven’
> Finse verpleegkundigen gaan medicatie voorschrijven

Nivel
Door: redactie Nursing