In mei 2008 was de gezondheidstoestand van de 88-jarige vader zodanig achteruit gegaan dat hij steeds meer zorg nodig had. Op verzoek van de familie werd besloten de vader niet te laten opnemen in een verpleeghuis ‘omdat het toch niet lang meer zou duren’. In het pinksterweekend verslechterde de toestand van de vader: hij had het benauwd en was onrustig en verward. ‘Hij maakte typische repeterende bewegingen met zijn handen. Dat is typerend voor iemand die in een delier zit’, verklaart de zoon, verpleegkundige en destijds werkzaam als oncologisch verpleegkundige en consulent palliatieve zorg.

Morfine
In de daaropvolgende dagen besluit de zoon, na gedeeltelijk overleg met een dienstdoende arts om morfine toe te dienen. Ook dient hij dormicum toe, dat niet door een arts is voorgeschreven. De medicatie heeft hij meegenomen uit een illegaal op zijn werk aangehouden voorraad. Enkele dagen later overlijdt de vader. De dienstdoende arts wil geen formulier voor een natuurlijke dood ondertekenen en daarom komt de zaak terecht bij de officier van justitie.

Delier
De rechtbank heeft onderzocht of er een medische indicatie was voor het toedienen van de medicatie. Mede op basis van deskundigenrapporten van anesthesioloog Kees Besse en verpleeghuisarts Kees Goedhart wordt geoordeeld dat de vader in toenemende mate is gaan lijden aan benauwdheid en een delier en dat deze ziekteverschijnselen zich als refractair hebben gemanifesteerd. Dit betekent dat een arts op dat moment had kunnen (of zelfs moeten) besluiten deze te bestrijden met de in de KNMG-richtlijn voor palliatieve sedatie aanbevolen middelen morfine en dormicum.

Verlichten van lijden
Dat de zoon dit op eigen houtje is gaan doen, is absoluut niet aanvaardbaar, zo oordelen de deskundigen. Toch vinden zij wel dat de toegediende medicatie zowel qua frequentie als qua hoeveelheden in overeenstemming was met de daaromtrent geldende medische inzichten. Samenvattend komt de rechtbank daarom tot de conclusie dat de verdachte zijn vader niet van het leven wilde beroven, maar handelde om zijn lijden te verlichten.

Kritiek op handelen verpleegkundige
De rechtbank uit forse kritiek op de handelswijze van de verpleegkundige en vindt dat hij de verdenking grotendeels aan zichzelf heeft te danken. Zo had hij medicijnen meegenomen uit een illegaal op zijn werk aangehouden voorraad. En hij heeft enkele malen onvolledige of zelfs onjuiste informatie gegeven aan betrokken huisartsen. Ook heeft hij zijn vader medicijnen toegediend zonder instemming van de artsen.

Professioneel verpleegkundige
Deskundigen Besse en Goedhart zijn eveneens kritisch op het handelen van de verpleegkundige. Zij vinden dat hij zich er niet voldoende van bewust was dat hij niet tegelijkertijd betrokken zoon en professionele verpleegkundige kon zijn. Ook is hij volledig voorbij gegaan aan essentiële onderdelen van de KNMG-richtlijn, terwijl die juist bij hem vanwege zijn beroep zo goed bekend moeten zijn.

Lees het hele rechtbankverslag.

Door: redactie Nursing, Marloes Oelen

Meer Nursing

Vacatures in je mailbox
Ben jij toe aan een nieuwe job of wil jij weten welke vacatures er zijn in jouw vakgebied? Meld je dan aan voor de vacature-nieuwsbrief.

Dossier Carrière
Sollicitatietips op een rij, do’s en don’ts tijdens je functioneringsgesprek en het laatste carrière nieuws vind je in het dossier Carrière…

NursingBanen
Op zoek naar een nieuwe baan? Op NursingBanen vind je de leukste vacatures.
Neem een kijkje op NursingBanen.nl