Wat te doen bij griepverschijnselen

Deze patiëntenbrief is bedoeld als ondersteuning van het consult door de huisarts. De huisarts geeft de brief mee aan patiënten met de betreffende ziekte of aandoening.
De informatie dient niet als vervanging van een consult door de huisarts. Bedenk bij het lezen dat uw gezondheidssituatie anders kan zijn dan in de teksten wordt beschreven.

Wat is Nieuwe Influenza A (H1N1)?
Nieuwe Influenza A (H1N1) is de naam van het nieuwe griepvirus dat zich vanuit Mexico over de wereld heeft verspreid. Heel veel mensen over de hele wereld hebben hierdoor griep gekregen. We hebben nu te maken met een wereldgriep (grieppandemie). Ook in Nederland krijgen steeds meer mensen deze griep.

Wat is het verschil met gewone griep?
Gewone griep ontstaat door een bekend virus. Veel mensen hebben al weerstand tegen zo’n bekend virus. Daardoor worden minder mensen ziek en verspreidt het virus zich minder snel. Bij de gewone griep is er genoeg tijd om een griepprik te maken die mensen tegen dit virus beschermt. Een wereldgriep, zoals op dit moment de Nieuwe Influenza A (H1N1), ontstaat door een nieuw griepvirus. Het nieuwe griepvirus bestaat uit delen varkens-, vogel- en menselijke griepvirussen. Niemand heeft weerstand kunnen opbouwen tegen dit nieuwe virus. Daardoor worden veel mensen ziek. Omdat het een nieuw virus is, is er nog geen griepprik om mensen tegen het virus te beschermen. Het virus wordt gemakkelijk van de ene mens op de ander overgedragen, bijvoorbeeld door hoesten of praten. Doordat veel mensen reizen, verspreidt het virus zich snel over de wereld.

Hoe wordt het griepvirus overgedragen?
Het nieuwe en het gewone griepvirus worden op dezelfde manier overgedragen. Het griepvirus zit in druppeltjes snot, slijm en speeksel en wordt door hoesten, niezen of praten overgedragen. Ook via de handen kan het virus worden overgedragen. Bijvoorbeeld als iemand zijn neus afveegt en daarna de deurklink aanraakt of u een hand geeft. U kunt besmet raken als u het virus inademt of als het virus op het slijmvlies van uw neus, mond of ogen komt.

Wie kan het krijgen?
We gaan er nu van uit dat mensen die zijn teruggekeerd uit een land dat getroffen is door Mexicaanse griep (zoals Mexico, de Verenigde Staten, Canada, Argentinië of Groot-Brittannië) en die binnen zeven dagen na terugkomst koorts (38 graden Celsius of hoger) en luchtwegklachten (hoesten, kortademigheid, keelpijn) ontwikkelen, Nieuwe Influenza A (H1N1) kunnen doormaken. Dit geldt ook voor mensen die nauw contact hebben gehad met iemand die de nieuwe griep heeft.

Wat zijn de verschijnselen?
Binnen drie tot zeven dagen nadat u het virus binnenkrijgt, kunt u griepverschijnselen krijgen. Tot nu toe lijken deze niet anders of ernstiger dan de gewone griep: koorts en droge hoest, vaak met koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn en moeheid. Het hoesten kan lang aanhouden. De andere klachten gaan meestal binnen 7 dagen vanzelf over. Er kan een longontsteking optreden met ernstige ademhalingsproblemen. Bestaande ziekten kunnen door de griep verergeren. Het is mogelijk dat iemand aan de griep overlijdt. Vanaf 1 dag voor tot 6 dagen na begin van de verschijnselen bent u besmettelijk. Niet iedereen die besmet raakt, wordt ook ziek. Als u besmet bent, kunt u anderen besmetten.

Is er een griepprik tegen de Nieuwe Influenza A (H1N1)?
Nee, nog niet. Nu het nieuwe griepvirus er is, kan er een griepprik (vaccin) worden ontwikkeld. Het ontwikkelen van een griepprik duurt vier tot zes maanden. Verwacht wordt dat het nieuwe vaccin in het najaar beschikbaar zal komen.

Zijn er medicijnen tegen de Nieuwe Influenza A (H1N1)?
Er zijn medicijnen die het griepvirus remmen. We noemen dit virusremmers. Als u griep krijgt binnen 7 dagen na terugkomst uit een land dat getroffen is door Mexicaanse griep Mexico, de Verenigde Staten, Canada, Argentinie of Groot-Brittannië, dan moet u deze medicijnen zo snel mogelijk innemen. Uiterlijk binnen 48 uur na de eerste ziekteverschijnselen. De verwachting is dat u hierdoor minder lang ziek zult zijn. En dat u minder gemakkelijk en gedurende een kortere tijd andere mensen kunt besmetten. Het virus kan zich dan minder snel verspreiden en minder mensen ziek maken.

Hoe voorkomt u dat u besmet wordt?
U kunt het volgende doen om de kans dat u besmet raakt te verkleinen.
Voorkom contact met mensen die griep hebben Moet u toch bij een grieppatiënt zijn, doe dat dan zo kort mogelijk en was na het bezoek uw handen. Een mond-neusmasker en oogbescherming voorkomen besmetting niet en zijn niet nodig.
Raak zo min mogelijk uw ogen, neus en mond aan. Was vaak uw handen met water en zeep. Droog uw handen af met papieren handdoekjes of een keukenrol en gooi het papier meteen daarna in de vuilnisbak. Handen die niet zichtbaar vuil zijn kunt u ook alleen met handalcohol ontsmetten (bijvoorbeeld als u geen water en zeep heeft om uw handen mee te wassen). Bedek uw neus en mond bij hoesten of niezen in een papieren zakdoek. Gebruik een papieren zakdoekje maar één keer en gooi het meteen daarna in een vuilnisbak. Doe hetzelfde als u uw neus snuit. Was daarna uw handen met water en zeep (of wrijf ze in met handalcohol). Als u geen zakdoekje bij de hand heeft, hoest of nies dan in uw mouw of elleboog. Maak regelmatig schoon Maak harde oppervlakken en voorwerpen (zoals het aanrecht, keukengerei, kranen, deurklinken, trapleuningen en telefoons) regelmatig schoon. Doe dit met een normaal schoonmaakmiddel.

Het heeft géén zin om ‘alvast’ virusremmers in te nemen als u zelf niet ziek bent, ook niet als u contact heeft (gehad) met een grieppatiënt of als u op vakantie gaat naar een land met ‘griep’.

Wat moet u doen als u griep krijgt?
Door de volgende maatregelen te nemen helpt u besmetting van anderen te voorkomen.

Blijf thuis en bel dezelfde dag de huisartsenpraktijk bij koorts (38 graden Celsius of hoger) én luchtwegklachten (hoesten, kortademigheid, keelpijn) binnen 7 dagen na terugkomst uit een land dat getroffen is door Mexicaanse griep (zoals Mexico, de Verenigde Staten, Canada, Argentinie of Groot-Brittannië). Of bij koorts en luchtwegklachten binnen 7 dagen na nauw contact met iemand die de nieuwe griep heeft. Ga niet naar de praktijk (dan zou u mensen in de wachtkamer kunnen besmetten). Neem binnen 48 uur virusremmers in. Als u griep heeft en de kans groot is dat u besmet bent met het Nieuwe Influenza virus, dan moet u zo snel mogelijk virusremmers innemen. Uiterlijk binnen 48 uur na de eerste griepverschijnselen. Virusremmers krijgt u op recept van een arts. De apotheken hebben deze medicijnen op voorraad. Zorg dat iemand ze voor u ophaalt. Maak de kuur van 5 dagen af. Bel de praktijk als u in de tussentijd meer gaat hoesten of benauwd wordt. Blijf thuis en blijf zoveel mogelijk uit de buurt van andere mensen totdat u geen klachten meer heeft. We weten nog niet of het zin heeft een mond-neusmasker te dragen om te voorkomen dat u anderen besmet. Raak zo min mogelijk uw ogen, neus en mond aan. Was vaak uw handen met water en zeep. Droog uw handen met papieren handdoekjes of een stuk keukenrol, warme lucht of een handdoekrol, en gooi het papier meteen daarna in de vuilnisbak. Handen die niet zichtbaar vuil zijn kunt u ook alleen met handalcohol ontsmetten (bijvoorbeeld als u geen water en zeep heeft om uw handen mee te wassen). Bedek uw neus en mond bij hoesten of niezen. Gebruik een papieren zakdoekje maar één keer en gooi het meteen daarna in een vuilnisbak. Doe hetzelfde als u uw neus snuit. Was daarna uw handen met water en zeep (of wrijf ze in met handalcohol). Als u geen zakdoekje bij de hand heeft, hoest of nies dan in uw mouw of elleboog. Maak regelmatig schoon. Maak harde oppervlakken en voorwerpen (zoals het aanrecht, keukengerei, kranen, deurklinken, trapleuningen en telefoons) regelmatig schoon. Doe dit met een normaal schoonmaakmiddel. Wasgoed kunt u met gewoon waspoeder met 60 graden wassen.

Meer informatie
Meer informatie over de wereldgriep (grieppandemie) vindt u op www.rivm.nl/nieuwe-influenza

Door: redactie Nursing

Ga naar het dossier H1N1