NU’91 tegen verplichten Waarschuwingsregister

NU’91 heeft bedenkingen bij het plan om het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn in de huidige vorm te verplichten.

Volgens NU’91 voegt het register nu niets toe aan veilige en goede zorgverlening. Dat liet de beroepsorganisatie op 22 oktober weten in een brief aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Die kondigde eind september aan dat hij ‘voornemens is om te bezien hoe hij in 2019 tot een verplichting van het register kan komen’ voor alle zorginstellingen in de langdurige zorg.

Over het waarschuwingsregister

Met het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn, dat in 2014 in het leven is geroepen, willen zorg- en welzijnsorganisaties voorkomen dat een medewerker in de organisatie gaat werken die elders over de schreef is gegaan bij cliënten. Bijvoorbeeld door diefstal, mishandeling en/of seksueel grensoverschrijdend gedrag. Aangesloten werkgevers kunnen een medewerker die een grens overschrijdt voor vier jaar registreren. Organisaties die op zoek zijn naar nieuwe medewerkers mogen als onderdeel van de sollicitatieprocedure het Waarschuwingsregister raadplegen. Zo laten organisaties elkaar zien dat er voor misdragers en criminaliteit geen plek is en dat solliciteren bij een andere organisatie geen zin heeft. Als het register wordt verplicht, geldt dat voor alle medewerkers in de langdurige zorg.

Zorgverlening

In de brief laat NU’91 weten niets te zien in een verplicht Waarschuwingsregister. Het draagt volgens de vakbond zo niets bij aan een veilige zorgverlening. Op dit moment, stelt NU’91, kan een zorgmedewerker worden opgenomen in het register op basis van een vermoeden, beoordeeld door een tweede persoon uit dezelfde organisatie. Deze persoon hoeft geen juridische achtergrond te hebben. ‘De beroepsvereniging vindt vier jaar uitsluiting van de beroepsgroep een hoge strafeis, die moet worden onderbouwd door een onafhankelijk instituut zoals iemand met een strafrechtelijke achtergrond’, stelt Jacqueline den Engelsman, bestuurder bij NU’91. ‘Dat moet worden ondersteund door hoor, wederhoor en rechtsbijstand.’

RegioPlus, de beheerder van het Waarschuwingsregister, stelt in een reactie hierop dat het register hiervoor goed genoeg is uitgerust. Safia El Habhoubi, jurist en beleidsadviseur bij RegioPlus: ‘Er is binnen een organisatie maar een select aantal mensen met kennis van zaken dat een opname in het register beoordeelt, zoals het hoofd personeelszaken of iemand van de directie. Bovendien moet een werkgever volgens de wet nu ook al zorgvuldig omgaan met situaties van strafbaar gedrag door personeel of ontslaan van een werknemer. Hoor en wederhoor maakt daar deel van uit en werkgevers gaan daarbij zeker niet over één nacht ijs.’ Daarnaast is er een auditcommissie ingesteld die toetst of werkgevers zich aan de protocolvereisten houden en bestaat er een onafhankelijke klachtencommissie. Als werknemers het niet eens zijn met registratie, kunnen ze bezwaar aantekenen via een klachtenformulier. De klachtencommissie, die bestaat uit strafrechtelijke en civielrechtelijke deskundigen, toetst dan of de registratie gegrond is.

Alternatief

NU’91 stelt voor om samen met RegioPlus op zoek te gaan naar een alternatief voor het huidige Waarschuwingsregister. Een mogelijke oplossing zou de opname in het BIG-register kunnen zijn van een bredere groep zorgmedewerkers. Den Engelsman: ‘Zij zouden dan onder het medisch tuchtrecht vallen. Hoewel het leidt tot veel geseponeerde zaken, voldoet het op dit moment aan de eisen die wij stellen.’ Maar El Habhoubi vindt het medisch tuchtrecht van een andere orde: ‘Dat richt zich vooral op beroepsinhoudelijk handelen. Bovendien wordt in het medisch tuchtrecht de kwaliteit van het bewijs niet getoetst, wat bij het Waarschuwingsregister wel het geval is. Zeker met een onafhankelijke klachtencommissie biedt het register in dat opzicht een meerwaarde.’

RegioPlus vindt het jammer dat de beroepsvereniging met deze brief niet kiest voor een constructieve houding. ‘NU’91 wekt de suggestie dat er onvoldoende waarborging is voor werknemers, terwijl die er volgens ons juist wel is,’ aldus El Habhoubi. ‘De aandacht in de brief gaat bovendien alleen naar werknemers, terwijl zorgorganisaties ook verantwoordelijk zijn voor cliënten. De geleverde zorg moet kwalitatief en veilig zijn en het Waarschuwingsregister biedt ook hiervoor genoeg waarborgen.’ Toch hoopt El Habhoubi op constructief overleg over het register, samen met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en NU’91. Daar is volgens haar nog genoeg tijd voor. ‘De minister heeft gezegd dat hij pas rond de zomer een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer wil sturen. Als dat wordt goedgekeurd, is de wet niet rond voor het eind van 2020.’