‘Verpleging slaat door in autonomie patiënt’

Widdershoven zegt dit naar aanleiding van de serie dilemma’s in de zorg die dagblad Trouw de afgelopen weken heeft gepubliceerd. In de meerderheid van de acht beschreven gevallen stonden de verpleegkundigen of verzorgenden voor de afweging: respecteer ik de autonomie van deze patiënt/bewoner of is de veiligheid en gezondheid van de cliënt – of anderen – belangrijker?

Vrijheidsbeperking in het verpleeghuis
‘Het autonomiedenken in de zorg stamt uit de jaren zestig van de vorige eeuw,’ zegt Widdershoven. ‘Het was toen nodig om de patiënt meer invloed te geven. Maar tegenwoordig kun je niet zonder meer zeggen: u mag het bepalen. Vaak is een cliënt daartoe niet in staat.’ Een voorbeeld van een dergelijk dilemma is het verhaal van een mevrouw die een medebewoonster op de psychogeriatrische afdeling met een rollator te lijf gaat. Het verpleeghuis besluit ze eerst nog maar eens met de psycholoog moet praten. Volgens Wittershoven gaat dat te ver, cliënten in de zorg zijn lang niet altijd (meer) in staat een dergelijke afweging te maken. Zorgverleners moeten hen een handje helpen, meent hij. ‘Bij voorkeur met drang, soms zelfs met dwang.’

Zweedse band
Hoofdinspecteur bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg Jenneke van Veen laat in het artikel weten het gegroeide respect voor de autonomie van cliënten in de zorg juist ‘een zegen’ te vinden. ‘Het is goed om je als verplegende of verzorgende te realiseren dat je een mens tegenover je hebt. Weliswaar iemand die ziek is of de regie over z’n leven kwijt, maar tegelijk een mens die je niet zo maar even in z’n vrijheid kunt beperken bijvoorbeeld door hem in bed vast te maken met een Zweedse band, door de deur op slot te doen of door een sufmakend spuitje te geven. Dat moet je goed beargumenteren,’ zegt ze tegenover Trouw. 

Deskundigheid zorgverleners
Dat vraagt wél om deskundigheid van het personeel en daarover is hoofdinspecteur Van Veen bezorgd. Het opleidingsniveau van het personeel in verpleeghuizen gaat volgens haar ’zacht uitgedrukt’ niet omhoog. ‘Soms zijn er helemaal geen verpleegkundigen meer op een afdeling.’

Lees het volledige artikel op de website van Trouw

Trouw
Door: redactie Nursing