Acht procent van de oudere patiënten met een heupfractuur loopt schade op die potentieel vermijdbaar is, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL en het EMGO+ instituut van VUmc.
Van de jaarlijks bijna 18.000 patiënten met een heupfractuur, overlijdt één op de drie in het eerste jaar na opname, schrijft het Nivel. Volgens het onderzoek lijken een overdrachtsinstrument, een patiëntveiligheidskaart en een informatieboekje voor patiënten slechts deels effectief om hierin verbetering te brengen.
Kwetsbare ouderen
Na de breuk en operatie gaan veel ouderen hard achteruit. Van de bijna 18.000 patiënten per jaar (bron RIVM) krijgt 43 procent complicaties, zoals decubitus, delier, longontsteking en wondinfecties, en één op de drie overlijdt in het eerste jaar na opname. Door hun leeftijd zijn ze bovendien kwetsbaarder voor zorggerelateerde schade.
Verbetermogelijkheden schade bij heupfractuur
Naast dossieronderzoek naar potentieel vermijdbare schade bij heupfracturen, deed het NIVEL daarom ook onderzoek naar de effectiviteit van drie interventies om de onbedoelde schade bij ouderen met een heupfractuur terug te dringen. De SBAR (Situation, Background, Assessment, Recommendation), is een instrument om de overdracht tussen artsen en verpleegkundigen zo te structureren dat er geen informatie verloren gaat. De andere twee zijn gericht op patiënten en hun familie. De patiëntveiligheidskaart – ontwikkeld door de NPCF – en een speciaal ontwikkeld informatieboekje met aanbevelingen om complicaties na ontslag te voorkomen (bundles), moeten patiënten en familie actiever bij de nazorg betrekken.
Verpleegkundige interventies op maat
Verpleegkundigen en patiënten zijn over het algemeen positief over de interventies. Verpleegkundigen zien de SBAR overdrachtschecklist als een welkome aanvulling bij de overdracht. Toch bleek de checklist tijdens de onderzoeksperiode weinig gebruikt te worden vanwege vooral praktische belemmeringen. Patiënten waren bij het uitreiken van het materiaal ook overwegend positief en een deel heeft de patiëntveiligheidskaart en het boekje ook gelezen, toch kan ook een substantieel deel van de patiënten zich later niet meer herinneren boekje en kaart te hebben gekregen. Hoe kun je patiënten het beste informatie aanbieden en controleren of deze beklijft? Wellicht dat informatiemateriaal per patiëntengroep nog meer op maat moet worden aangeboden,’ stelt NIVEL-programmaleider prof. dr. Cordula Wagner. Heel veel gaat schriftelijk, zodat patiënten het kunnen nalezen. Maar ze lezen het niet na. Misschien moeten we het op een heel andere manier aanbieden, opdat het meer effect heeft.’
Het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd op de afdeling chirurgie/traumatologie van één academisch, één topklinisch en één algemeen ziekenhuis. Eén topklinisch ziekenhuis diende als referentie. Met informatie uit enquêtes onder (verpleeghuis)artsen, ambulancepersoneel, verpleegkundigen en verzorgenden zijn de vijf belangrijkste risicomomenten in kaart gebracht. Vervolgens werden meer dan 600 medische dossiers van mensen met een gebroken heup beoordeeld om aard en omvang van onbedoelde en potentieel vermijdbare schade te bepalen. Daarna werd onder bijna 200 ouderen met een gebroken heup een interventieonderzoek uitgevoerd. De effectiviteit van de SBAR werd beoordeeld tijdens overdrachtmomenten, de effectiviteit van de patiëntveiligheidskaart en het informatieboekje door interviews achteraf met patiënten.
Nivel
Door: redactie Nursing
Download het onderzoek Patiëntveiligheid en Complexe Zorg bij oudere patiënten met een heupfractuur.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account