Ouderen zijn ook agressief

Na het lezen van de blog ‘Zelfverdediging’ van Jos, waarin hij ingaat op de aanbeveling voor verpleegkundigen om op judoles te gaan, bedenk ik hoe dit binnen mijn organisatie is geregeld. In de psychiatrie kom je regelmatig in aanraking met dreigende situaties, agressie, en het separeren van een patiënt.

Laatst was er bij mij op de afdeling bijvoorbeeld een verwarde oudere man, die met een stenen beeld stond te zwaaien. Niemand moest in zijn buurt komen, hij zou ermee slaan. Met hulp van personeel van andere afdelingen konden we de man overmeesteren en het beeld afnemen. Hij werd gesepareerd, omdat hij een groot gevaar was voor zijn omgeving.

Deze meneer was trouwens hartstikke sterk! Dat sterke is waar veel mensen zich in vergissen. Ouderen zijn steeds vaker fysiek nog hartstikke fit.

Om dit allemaal zo goed, veilig en op de juiste manier te laten verlopen, krijgt iedere werknemer jaarlijks de OMA-training: Omgaan Met Agressie. Ik ervaar deze training als prettig en leerzaam. Veiligheid vind ik erg belangrijk. Ik kan zeggen dat ik me veiliger voel door de training. Vooral ook omdat je weet dat je collega deze training ook volgt en je dus van elkaar op aan kunt. Daarbij is het gewoon handig om te weten hoe je loskomt als iemand je stevig bij een van je ledematen vast heeft.

Verder leer je in de training agressief gedrag om te buigen, op een duidelijke respectvolle manier je grenzen aan te geven, en de-escalerend te werken. Het is ook handig om van jezelf te weten hoe je nou precies reageert op agressief gedrag. Neem je een stap terug, of juist een stap naar voren?

Nog even terugkomend over die houding waar ik het over had. Wat leren wij daarover? -Sta met je benen uit elkaar; met 1 been een stukje naar voren.
-Handen voor je lichaam, hou bijvoorbeeld een pols vast. Zo sta je ogenschijnlijk losjes en ontspannen en is de kans klein dat je stijf rechtop staat van de adrenaline. Ook kun je gelijk reageren op bijvoorbeeld een schop of stomp omdat je je ene been al voor staat en je handen voor je lichaam.
Erg handig en prettig om te weten!

Dan de zelfverdediging. Want je mag jezelf echt wel verdedigen, als iemand je bijvoorbeeld bij je keel pakt en je komt niet los! Ik las pas een artikel waarin een verpleegkundige een situatie beschreef met een agressieve patiënt, en zij zich zo onveilig voelde op dat moment, omdat ze zich niet mocht verdedigen. Daar valt mijn mond van open.

Ik ben ervan overtuigd dat zo’n agressietraining binnen elke zorgsector gegeven kan worden want overal in de zorg vindt agressie plaats. Het komt vaak onverwacht, en je schrikt er altijd van. Weggaan uit de situatie is absoluut het eerste waar je aan denkt, maar dit is niet altijd mogelijk. Je voelt je in zo’n situatie altijd zekerder als je er meer van weet. En het is ook prettig om te weten dat je collega dezelfde kennis heeft opgedaan!

Binnen mijn organisatie werken we overigens met een zogenaamd bodyguard systeem.   Zodra de situatie onhoudbaar wordt en er meer assistentie nodig is, druk je op je bodyguard. Deze melding komt op alle afdelingen binnen, en binnen no time heb je een hoop man om je heen.

Volgens mij is dit systeem geen overbodige luxe binnen veel zorgsectoren, zoals bijvoorbeeld de spoedeisende hulp, waar patiënten ook agressief binnen kunnen komen, of agressieve familie bij zich hebben. Het geeft je als verpleegkundige een veiliger gevoel. Niet onbelangrijk!