Wetenschap: ‘Meer functiedifferentiatie zou langdurige ouderenzorg ten goede komen’

Verpleegkundigen, verzorgenden en helpenden in de langdurige, intramurale ouderenzorg doen nog te veel dezelfde werkzaamheden. Meer functiedifferentiatie zou de zorg in deze sector ten goede komen, concludeert docent verpleegkunde en verplegingswetenschapper Astrid Tuinman in haar proefschrift.

In een deelstudie van Tuinmans promotieonderzoek werden zorgverleners geobserveerd tijdens hun werk – in het verzorgingshuis en op somatische en psychogeriatrische afdelingen in verpleeghuizen. De zorgverleners bleken de meeste tijd te besteden aan fysieke basiszorg, zoals ADL-zorg en transfers.

Weinig differentiatie

Aan verpleegkundige interventies zoals psychosociale zorg en zorg bij dementie werd veel minder tijd besteed. Tuinman vond verrassend genoeg geen bewijs voor een duidelijke taakverdeling tussen verpleegkundigen, verzorgenden en helpenden. Zorgverleners hielden zich dus ondanks het verschil in opleiding met dezelfde taken bezig.

Zorgverleners hielden zich ondanks het verschil in opleiding met dezelfde taken bezig

Ook leken bewoners vergelijkbare zorg te ontvangen, ondanks het verschil in zorgzwaarte. De zorg lijkt meer taakgericht dan persoonsgericht. Tuinman concludeert: ‘Wanneer zorgverleners zouden worden ingezet op basis van hun functieprofiel en specifieke kennis en kunde zou dit de kwaliteit van zorg verbeteren.’

Zorgleefplannen

Een ander aandachtspunt voor de langdurige ouderenzorg was de kwaliteit van de zorgleefplannen, zo bleek uit een andere deelstudie. Geregeld ontbrak een beschrijving van de zorgbehoeften van een bewoner. In de helft van de zorgplannen ontbraken ook de verpleegkundige diagnoses. Het is dan ook niet vreemd dat het doel van de geplande verpleegkundige interventies geregeld onduidelijk was. Deze gebrekkige verslaglegging kan de communicatie tussen zorgverleners, en de continuïteit van zorg voor de bewoner belemmeren.

Astrid Tuinman. Nursing in long-term institutional care. An examination of the process of care. Proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, januari 2021