Blog Jos: 'Een bijzonder jaar'

Aan het einde van een jaar kan ik meestal de neiging onderdrukken om met weemoed terug te denken aan wat geweest is. Ik ben niet zo van het lang stil blijven staan bij gebeurtenissen. Een redelijke hoeveelheid nuchterheid is mij niet vreemd. ‘Het is nou eenmaal zo’, en ‘leer ermee om te gaan’  en ‘kijk vooral vooruit!’  Dat typeert mij wel.

Maar nu ben ik gaan zitten om mijn blog te schrijven over 2013, een bewogen jaar. De afgelopen week hadden wij op het werk te maken met een behoorlijk hoog aantal overleden cliënten. Normaal drie tot vier, maar deze week 12. Het gevolg was enkele drukke dagdiensten waarbij 10 of 11 uur werk dan best vermoeiend is. Meer dan 200 kilometer rijden, 30 tot 40 telefoontjes op een dag, drie overleden cliënten in één dienst. Dan is het wel goed om aan het einde van de dag alle gebeurtenissen van die dag de revue te laten passeren.

‘Hoe hou je dat toch vol?’ hoor ik wel eens in mijn vriendenkring. Ik antwoord dan meestal: je raakt eraan gewend, het hoort eigenlijk bij je dagelijkse werk. En vooral ook: als lid van een VTT-team zie ik de cliënten vaak pas in de echt laatste levensfase, soms maar een uurtje, voordat ze overlijden. Het verdriet van de familie is dan niet mijn verdriet. Ik snap het natuurlijk wel, maar ik lijd niet mee. Het is anders als het gaat om cliënten die je weken, maanden of soms jaren hebt verzorgd. Dan is een goed gesprek met een collega, thuis of een uitlaatklep als een blog op nursing.nl wel goed.

Ik overdenk aan het einde van zo’n lange dag ook de verschillende manieren waarop familie van terminaal zieke mensen met de situatie omgaan. Op het ene adres een dochter die vindt dat haar moeder dit lijden niet verdiend heeft, dat het ‘onmenselijk’ is en waarom er niemand toch iets aan doet. Op het andere adres zit een oude man die het niet kan aanzien dat zijn echtgenote in de andere kamer zwaar en snel ademt. Hij haalt herinneringen op aan een ‘lang en zeer gelukkig huwelijk’.

Dan denk ik aan mijn tas die ik liet staan bij een cliënt. Als ik 20 minuten later beschaamd terug kom, krijg ik – heel lief! – te horen: ‘Je bent hem zeker vergeten omdat je alle aandacht voor mij had!’

En dan dwalen mijn gedachten af naar al die bijzondere momenten die ik heb meegemaakt bij mensen thuis. Ik blog daar wel eens over. En aan contacten met zeer betrokken huisartsen, bevlogen verpleegkundigen en verzorgenden, liefhebbende partners, verdrietige kinderen. Huisdieren ook, die onrustig reageren in een huis waar hun steun en toeverlaat aan het overlijden is. En ja, dan slik ik een paar keer, want die herinneringen brengen ook zeer emotionele beelden naar boven. Soms denk ik wel eens: wordt het niet tijd om een baantje te zoeken waarin het allemaal wat rustiger is? Waar niet zoveel geleden wordt? Waar ik mij als hulpverlener niet soms knap machteloos voel?

Maar als ik dan op een dag als vandaag de zorg van ons team afsluit bij een gezin, waar ik te horen krijg hoeveel steun zij ervaren hebben van mijn collega’s en mij, dan realiseer ik me weer dat het hoort bij het beroep van verpleegkundige. Zwaar, moeilijk, maar ook ontzettend mooi en daarom ook de beste baan die ik me kan bedenken. Ja, 2013 was soms een moeilijk jaar, maar ik hoop dat 2014 (en verdere jaren!) mij nog heel wat van die juweeltjes aan zorgmomenten oplevert!

Ik hoop dat jullie allemaal kunnen terugkijken op een waardevol jaar, en dat het komende jaar je mag brengen waar je naar verlangt.