‘Effectiviteit griepprik nog onbewezen’

Dat concludeert hoofdredacteur en onderzoeker Dick Bijl in het Geneesmiddelenbulletin van oktober, waarin hij eerdere onderzoeken naar de effectiviteit van de griepprik bespreekt. Hij concludeert dat sommige onderzoeken methodologische tekortkomingen tonen. Volgens Bijl is er weinig bewijs voor het nut van de vaccinatie, maar wel veel bewijs voor manipulatie van conclusies en verdachte onderzoeken.

Vaccinatie verpleegkundigen
Bijl beschrijft dat auteurs van een systematische literatuuroverzicht concluderen dat er geen effect van vaccinatie aantoonbaar is op specifieke uitkomsten, zoals in het laboratorium bevestigde influenza, pneumonie en overlijden door pneumonie. Maar wel op niet-specifieke uitkomsten, zoals influenza-achtige aandoening, huisartsbezoeken hiervoor en overlijden ongeacht de oorzaak. Deze effecten op niet-specifieke uitkomsten zijn moeilijk te interpreteren, zo geven de auteurs aan, omdat influenza-achtige aandoeningen door diverse soorten pathogene micro-organismen kunnen worden veroorzaakt en seizoensinfluenza slechts in geringe mate bijdraagt aan het totale overlijden ongeacht de oorzaak. Er is volgens de auteurs dus geen bewijs dat vaccinatie van verpleegkundigen influenza, lage luchtweginfecties, ziekenhuisopnamen en overlijden door pneumonie voorkomt bij oudere bewoners in verpleeg- en/of verzorgingshuizen. En ook is er nog geen wetenschappelijk onderzoek dat de effectiviteit van de griepprik ondersteund voor verpleegkundigen in ziekenhuizen.

Matig effect op ziekteverzuim
Daarnaast tonen de resultaten van gerandomiseerd onderzoek bij gezonde volwassenen aan dat influenzavaccinatie slechts een matig effect heeft op het verminderen van influenzasymptomen en het verlies van werkdagen, zo schrijft Bijl. Het is niet aangetoond dat vaccinatie een effect heeft op complicaties, zoals pneumonie, of de overdracht van influenza. Bij personen ouder dan 65 jaar konden geen conclusies worden getrokken over de werkzaamheid van influenzavaccinatie op het voorkomen van symptomen, ziekenhuisopnamen, complicaties en mortaliteit.

Griepprik aangeraden
De griepprik voor verpleegkundigen in ziekenhuizen, in de thuiszorg én zzp’ers in de zorg wordt zoals ieder jaar aangeraden, aldus het RIVM. Ook de Gezondheidsraad beveelt sinds 2007 de griepprik ook verpleegkundigen ten zeerste aan. Bijl schrijft dat vrijwel alle auteurs van de besproken onderzoeken aangeven dat meer onderzoek nodig is om de werkzaamheid en effectiviteit van de griepprik vast te stellen. ‘Dit onderstreept de noodzaak de indicaties op de voor influenzavaccinatie beter te funderen dan de huidige die is gebaseerd op onderzoek uit de periode voor 2007′, schrijft hij.

Auteur: Redactie TvZ

Bron: Nursing