3 soorten agressie in thuiszorg

1. Frustratieagressie: bij deze vorm van agressie kunnen opgestapelde frustraties en emoties plots  loskomen. Bijvoorbeeld door onvrede over het tijdgebrek van de verzorgende of de manier waarop deze de cliënt verzorgt.
   Aanpak: Het is belangrijk dat je als verzorgende de cliënt of mantelzorger de ruimte geeft om zijn emoties te uiten. Maak contact, luister, laat de ander even stoom afbladen, toon begrip blijf respectvol en probeer de mogelijkheden en onmogelijkheden zo goed mogelijk uit te leggen.
2. Instrumentele agressie: hierbij gaat het vooral om manipulerend, eisend gedrag. De cliënt eist bijvoorbeeld bepaalde zorg ‘omdat ik daar recht op heb’. Of: ‘Je collega doet dit ook altijd.’ Deze vorm van agressie heeft als doel om iets van je gedaan te krijgen.
   Aanpak: Probeer als verzorgende goed contact te maken en vraag wat de cliënt/mantelzorger wil bereiken. Geef duidelijk je grens aan en wat wel en niet kan. Als dit niet werkt, stel de agressor dan voor een keuze met een consequentie: ‘Of u gaat door, en ik vertrek, of u stopt met dit gedrag en ik ga verder met de zorg.’ Werkt dit niet? Voeg dan daad bij het woord en ga weg.
3. Psychopathologische agressie: deze vorm zie je vaak in combinatie met middelengebruik (drank/drugs, medicatie) of als gevolg van neurologische of psychiatrische aandoeningen, zoals dementie en PTSS. Doordat je niet precies weet wat er in het hoofd van de cliënt omgaat is het lastig in te schatten hoe hij zal handelen.
   Aanpak: ‘Eigen veiligheid eerst’ is hierbij het belangrijkste. Maak op een rustige manier contact met de cliënt; houd hierbij voldoende fysieke afstand. Praat met een rustige stem en stel korte vragen. Geef de ander de tijd om hierop te reageren. Voorkom dat de cliënt schrikt en wees duidelijk over de regels. Check voor jezelf waar de vluchtwegen zijn en roep indien mogelijk hulp in.

In het nieuwste nummer van Tijdschrift voor Verzorgenden is een uitgebreid artikel te lezen over agressie in de thuiszorg. Klik hier voor een abonnement.