Indiceren kan ook met Nanda én Omaha

Enkele jaren geleden verplichtte de Belgische overheid ons om ter evaluatie en optimalisatie van de patiëntenzorg een classificatiesysteem te gebruiken. In eerste instantie kozen we voor Carpenito. In de praktijk ontdekten we echter dat bepaalde onderwerpen – bijvoorbeeld omgeving gerelateerde problemen – in dit model ontbraken.

Toen we de overstap gingen maken naar een elektronisch verpleegdossier (EVD), moest ook het classificatiesysteem worden gedigitaliseerd. Een goed moment om op zoek te gaan naar een model dat aansluit bij onze dagelijkse verpleegkundige praktijk. Om een juiste keuze te maken, vergeleken we verschillende bestaande verpleegmodellen met diverse verpleegdiagnosen die zeer frequent voorkomen in de thuisverpleging: Omaha, Gordon, Nanda, NIC, NOC, Carpenito, Henderson. Geen enkel model bleek volledig bruikbaar. Omgeving gerelateerde aspecten komen bijvoorbeeld wel aan bod in Omaha maar slechts zeer beperkt in NANDA, verpleegproblemen zijn specifieker in Carpenito dan in Omaha.

Nursing Experience
Wat is indiceren, hoe doe je het en wat heb je nodig? Tijdens de Nursing Experience lees je het van Henk Rosendal en Jose van Dorst. Bekijk het workshopprogramma >>>

We besloten een eigen model samen te stellen waarin alle aspecten van gezondheidsbeleving, welbevinden en de opvolging ervan geïntegreerd zijn. Zo kwamen we tot een model waarin we het frame van Omaha  (zorgdomeinen, categorieën van interventies en evaluatie) gebruiken en dit opvullen met gegevens uit NANDA  (meer specifiek Carpenito) zoals observaties, verpleegdiagnoses, doelen en interventies. Dit zetten we in een digitale testomgeving op de computer, zodat verschillende verpleegkundige pilootgroepjes het model konden testen op inhoud en bruikbaarheid. Dit leidde tot het definitieve model waarin de 4 domeinen van Omaha zijn uitgewerkt met ruim 80 verpleegdiagnoses incl. observaties, doelen en interventies die educatie, multidisciplinaire samenwerking, behandeling en monitoring ondersteunen.

Indiceren met Nanda of Omaha?

Momenteel speelt in Nederland de discussie met welk classificatiesysteem wijkverpleegkundigen diagnoses moeten stellen. Lees meer >>>

Na implementatie reageerden verpleegkundigen positief. De anamnese, vaststellingen, continue dagelijkse observaties zetten een gestructureerd denkproces in gang. Ook kunnen de verpleegkundigen – zeker tijdens een patiëntoverleg – dieper op de zorgsituatie van de patiënt inzoomen en zien zij meer mogelijkheden om de zorg thuis in samenspraak met de patiënt te optimaliseren. Ook het taalgebruik is uniformer en professioneler.

Momenteel zijn we bezig om dit classificatiemodel te integreren in ons EVD, zodat verpleegkundigen met de tablet aan het bed worden gestimuleerd in het systematisch verpleegkundig denken en handelen. Deze uitrol is gepland in het najaar van 2015.

Wij gebruiken de combinatie van Nanda en Omaha specifiek in het kader van systematisch verpleegkundig denken en handelen. Dit vraagt objectieve inzichten, inzichten die je geleidelijk aan verwerft vanuit een ‘betrokken zijn’ bij de patiënt, bij zijn zorg en bij de zorgcontext, vanuit de vertrouwensband die je opbouwt met je patiënt. Indiceren met Nanda en Omaha is mogelijk, maar men moet beseffen dat de indicatiestelling omzichtig moet gebeuren: doe dit steeds vanuit een betrokken zorgrelatie en neem hiervoor dan ook de tijd die nodig is. Want de patiënt is zoveel meer dan die praktische/technische zorg waarvoor we bij hem langsgaan.

Monika De Vos (monika.devos@wgkantwerpen.be) is projectmedewerker zorgbeleid en informatiesysteemverpleegkundige en Hilde van Loon (hilde.vanloon@wgkantwerpen.be) is directeur zorgbeleid, beide werkzaam bij het Wit-Gele Kruis van Antwerpen.