Losse handjes

‘Vaak geweld tegen verpleegkundigen’. Een grote kop op de voorpagina van het Brabants Dagblad van 10 september doet vermoeden dat er heel wat mis is in de zorg. Vorige week kwam het – verbale – geweld tegen ambulanceverpleegkundigen in Amsterdam uitgebreid in het nieuws. En nu zou – volgens de berichten – ook verloskundigen en verplegend personeel in de gehandicaptenzorg en psychiatrie eronder gebukt gaan. ‘Ook in verpleeg- en verzorgingshuizen en de thuiszorg is er geweld en agressie’, eindigt het artikel.

De gegevens zijn gebaseerd op een onderzoek van TNO naar de arbeidsrisico’s voor verplegenden en verzorgenden, uitgevoerd in opdracht van Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN). Als je het onderzoeksrapport leest, dan lijkt het inderdaad ‘erg’ te zijn, maar dan vooral in de ambulancezorg. 56 Procent geeft aan te maken te hebben (gehad) met agressie en geweld. Zet dat af tegen de 15 procent werkers in de thuiszorg dat een enkele keer te maken heeft met agressie. Dat geeft direct meer nuance.

Schokkend is het wel als je de aanbevelingen erop naleest. Ik citeer: ‘Gezien de blootstelling aan dit risico en het effect op verzuim, alsmede de reeds beschikbare maatregelen en projecten op dit gebied, staat agressie en geweld niet bovenaan de prioriteitenlijst.’ … Ik vraag me af wat er dan wel bovenaan de prioriteitenlijst staat: De ZorgZwaartePakketten, of een extra tillift?

Het lijkt erop dat met dit onderzoek de agressie in de zorg acceptabel is geworden, en daarom ook maar moet worden gezien als een ‘jammer, maar het is nu eenmaal zo…’ Ik word van zo’n conclusie zelf agressief. Het is nooit en te nimmer acceptabel dat er verbaal of lichamelijk agressief wordt gereageerd naar hulpverleners toe. Natuurlijk, soms is het inherent aan het vak, als een dementerende oudere in een voor hem of haar bedreigende situatie van zich afbijt. Maar daar moet het dan ook bij blijven!

Nou moet ik zeggen dat ik in mijn dertig jaar in de zorg eigenlijk nooit ben uitgescholden of bedreigd. Wel een keer ‘aangerand’ door een verwarde vrouwelijke patiënt op de afdeling neurologie. En de enige keren dat ik last heb gehad van ‘losse handjes’ was, als een kind zijn neussonde eruit trok.

Misschien is mijn blik wel wat gekleurd door het gebrek aan ervaring met agressie in mijn werk, of zit ik er helemaal naast?