Palliatieve sedatie, een vorm van euthanasie?

Mits het volgens de voorschriften wordt uitgevoerd.

Wij krijgen regelmatig mensen in zorg waarbij in de laatste fase het lijden wordt verlicht door te starten met sedatie. Dat is voor de cliënt, de familie en de behandelend huisarts bijna altijd een weloverwogen keuze. Ik schrijf bewust bijna altijd, want heel soms is er geen tijd voor overleg, bijvoorbeeld in acute situaties. De zorgvuldigheidseisen over het aanwezig zijn van refractaire symptomen worden altijd in acht genomen. Als dat niet zo zou zijn, dan wordt er door ons contact gelegd met de huisarts. Daar hebben wij binnen het team een duidelijke visie over.

Rust geven, dat is wat er vooral met palliatieve sedatie wordt bereikt. Want dat is waar cliënten in de terminale fase vooral naar zoeken. Rust!

Enkele weken terug is er een vrouwelijke cliënt in zorg gekomen, die een forse darmtumor had. De ileus veroorzaakte misselijkheid en overgeven. De groeiende tumor zorgde voor veel pijn. Na veel lichamelijke en geestelijke strijd was mevrouw “er helemaal klaar mee”, zoals ze het zelf zei. Zij wilde rust. Euthanasie was voor haar geen optie. Palliatieve sedatie was dé uitkomst. Op het moment dat mijn collega overdag de pomp bij haar aan kwam sluiten, heeft zij de handelingen met een glimlach om haar mond ondergaan. Zij had afscheid genomen van haar familie en van het leven. Ze was blij dat haar de rust werd gegund.

Ik werd die avond in mijn dienst gebeld, dat mevrouw toch weer wakker was geworden. Het is soms moeilijk om de medicatie in de juiste hoeveelheid voor te schrijven. En dan is goed dat midazolam niet alleen voor rust zorgt, maar ook voor een retrograde amnesie.

Toen ik aan haar bed kwam, dacht ze dat ik de sedatie kwam opstarten… Weer had ze een glimlach om haar mond. En weer was ze blij dat ze rust kreeg! Haar dochter vond het vreselijk dat haar moeder wakker was geworden. Maar toen ze de reactie van haar moeder op mijn binnenkomst zag, was ze gerustgesteld.

Mevrouw is twee dagen later rustig ingeslapen.

(Foto is van Jos Kaldenhoven, en enkele jaren geleden in scène gezet voor een handboek voor verzorgenden.)