Praten over de dood

Dit door het IKZ georganiseerde symposium afgelopen maandag in het Provinciehuis Noord-Brabant, bood de honderden aanwezige zorgprofessionals een frisse kijk op de rol van de patiënt en de manier waarop die de vorm kan geven aan zijn palliatieve zorg. ‘Zelfregie is in alle fasen in het leven belangrijk, maar zeker in de laatste levensfase’ was een stelling waar ik voor honderd procent achter kan staan.

Ik zie trouwens die palliatieve zorg liever als co-productie dan dat de patiënt de regisseur is, maar dat terzijde. Samen verantwoordelijk zijn past voor mij in de zorg beter dan luisteren en handelen naar de regisseur…

Wat mij het meest is bijgebleven van die dag is het antwoord van een ervaringsdeskundige, iemand die palliatieve zorg krijgt. De vraag: ‘Wat heeft een cliënt nodig om die regie te voeren?’ beantwoordde zij stellig met: ‘LEF!” Of, zoals ze het later omschreef: ‘Neem niet alles aan, en respecteer elkaar als mens. Vraag om openheid’.

Je moet het maar durven om tegenover de professionele mening van de arts die nog een chemokuur als behandeling voorstelt, te stellen: ‘Ik vind het wel genoeg zo. Wordt het niet tijd om de cure te laten voor wat het is, en ons meer te richten op de care?!’

Maar lef betekent ook dat je als verpleegkundige bereid bent om na te denken over je eigen eindigheid. Praten over doodgaan met een patiënt in de terminale fase gaat toch een stuk gemakkelijker als je zelf ook nadenkt over wat het voor jou betekent?!

Een goed hulpmiddel daarbij is de test op de website Doodgewoon Bespreekbaar, een initiatief van Stichting STEM (STerven op je Eigen Manier). Hier kun je door middel van het invullen van antwoorden op stellingen bepalen hoe jij om gaat met de dood. Ga je er vertrouwend, sociaal, proactief, onbevangen of rationeel mee om? De test kost je maar vijf minuten.

Ik behoor tot de categorie die er vertrouwend mee omgaat. En iij?