3 veranderingen in de nieuwe richtlijn decubitus

1. Twee nieuwe categorieën geïntroduceerd

In de nieuwe richtlijn zijn twee extra categorieën toegevoegd. De eerste heet in het Engels: Unstageable/Unclassified: Full thickness skin or tissue loss – depth unknown. Dit kun je vertalen als: ‘Ondefinieerbaar: verlies van de volledige weefsellaag met onbekende diepte’. De tweede toegevoegde categorie luidt: Suspected Deep Tissue Injury – depth unknown. In het Nederlands: ‘Vermoeden van een diepe weefselbeschadiging met onbekende diepte’. In de wondzorgspecial van Nursing september stelt Dimitri Beeckman, hoogleraar verpleegkunde aan de universiteit van Gent en voorzitter van de wetenschappelijke commissie van de European Pressure Ulcer Advisory Panel (EPUAP), vraagtekens bij de noodzaak van de twee nieuwe categorieën, bedacht door de Amerikaanse collega’s van de NPUAP: ‘Al jaren proberen de experts te komen tot een eenduidige classificatie van decubitus, maar de realiteit van de wonddiagnostiek is veel complexer. Daar worden verpleegkundigen dagelijks mee geconfronteerd. Ik denk dat de discussie over de twee nieuwe categorieën nog niet is uitgeklaard. Zeker is dat het gaat om letsels ontstaan in de diepere weefsellagen die niet zijn in te delen in categorie 1 tot en met 4.’

Wondzorgcongres

De nieuwe richtlijn over decubitus wordt ook behandeld tijdens het Wondzorgcongres op 3 december in de Reehorst in Ede. Meer informatie en aanmelden >>>

2. Nieuwe aanbevelingen over decubitus door medische apparaten en hulpmiddelen

Een tweede grote verandering in de richtlijn is een sectie over decubitus als gevolg van medische apparaten en hulpmiddelen. ‘Met name bij erg zieke mensen die aan veel apparatuur en slangen liggen, bijvoorbeeld op de intensive care, zien we vaak decubitus achter de oren en op de neus door zuurstofbrillen. Ook beademingsmaskers en beademingstubes veroorzaken decubitus. Vaak is sprake van een combinatie van druk en vocht. Een kenmerkend voorbeeld is een kapotte mondhoek door een beademingstube. In zo’n geval is het zaak de beademingsslang af en toe in de andere mondhoek te leggen. In het Engels heet dat ‘off loading’. In feite doe je hetzelfde als bij wisselligging’, zegt Lisette Schoonhoven, zij is sinds april 2015 als Professor of Nursing verbonden aan de Faculty of Health Sciences van de University of Southampton. Ze is per september 2015 ook voorzitter van de European Pressure Ulcer Advisory Panel (EPUAP).

3. Nieuwe analyse van risicofactoren

De richtlijn benadrukt het belang van een gestructureerde risicoanalyse. Het is niet voldoende om een risicoscorelijst in te vullen, zoals de Bradenschaal of de Nortonschaal. Dimitri Beeckman: ‘Je klinische blik blijft belangrijk, net als observaties van de huid. Kijk naar factoren als de doorbloeding van de huid, de voedingstoestand van de patiënt, de vochtigheid van de huid, leeftijd, lichaamstemperatuur en eventuele gevoelsstoornissen. Van groot belang is de vraag of iemand al eerder decubitus heeft gehad. Net als de mate van mobiliteit en activiteit. Is iemand incontinent, maar goed mobiel en is er niet eerder decubitus geweest, dan hoef je niet een heel uitgebreide risicoanalyse af te nemen. De kans dat er nu wel decubitus gaat optreden is heel klein, immers de mobiliteit is veel belangrijker dan de incontinentie. Dat laatste, kan ik je vertellen, staat nog niet in de richtlijn: het onderzoek daarover van Susan Coleman was toen nog niet verschenen. Inmiddels is die studie beschikbaar gekomen.1’

Meer lezen in de wondzorgspecial van Nursing september
Benieuwd naar meer adviezen uit de nieuwe richtlijn? Over bijvoorbeeld preventie van decubitus, de speciale risicogroepen kinderen, ouderen en bariatrische patiënten en de organisatie van decubitusmaatregelen. Lees het hele artikel in Nursing september. Bekijk hier het digitale magazine.

1. Coleman S, Nelson EA, Keen J et all. Developing a pressure ulcer risk factor minimum data set and risk assessment framework. Journal of Advanced Nursing 2014 Oct;70(10):2339-52.