'Gewoon blijven geven, die griepprik'

Aanleiding voor het debat was de discussie eind vorig jaar toen de entingscampagne was gestart. Toen liepen de gemoederen hoog op door een publicatie in het Geneesmiddelenbulletin. Ook lezers van Nursing.nl reageerden massaal. In het Geneesmiddelenbulletin werd gesteld dat er, op basis van de huidige onderzoeken, geen uitspraak kan worden gedaan of het griepvaccin werkzaam is bij 65-plussers: of het ziekte, ziekenhuisopname en sterfte voorkomt. De Gezondheidsraad beveelt sinds 2007 de griepprik ook verpleegkundigen ten zeerste aan, omdat zij beroepsmatig in nauw contact staan met deze risicogroepen.

Geen bewijs en nieuw onderzoek nodig
Verschillende aanwezigen bij het debat zeiden het onbegrijpelijk te vinden dat de overheid het griepvaccin aan iedereen boven de 60 aanbiedt, terwijl er geen goed bewijs is dat het vaccin ook echt werkt in deze groep. Deze mening onderschrijft in ieder geval spreker arts-microbioloog Miquel Ekkelenkamp, die al eerder Nursing.nl haalde met zijn uitspraken in Trouw, eind vorig jaar.  In zijn pleidooi: ‘Het onderzoek dat er is, is kwalitatief en methodologisch onder de maat. De studies die er zijn, zijn helemaal niet zo goed. Er is echt nieuw onderzoek nodig.’

Niet schadelijk
‘Het is wel waarschijnlijk dat het effectief is’, luidde het weerwoord van Roel Coutinho van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). ‘Het is in ieder geval niet schadelijk.’ Coutinho gaf toe dat de huidige vaccins ‘matig’ zijn. Hij ziet daarom uit naar nieuwe griepvaccins die breder werken en betere bescherming bieden. Nieuw onderzoek vindt Coutinho niet haalbaar. Hij ziet grote problemen, niet alleen in ethisch opzicht, maar ook praktisch.

Onvoldoende reden afschaf
Internist professor Jos van der Meer van het UMC St Radboud in Nijmegen benadrukt in zijn pleidooi dat beperkte gegevens over de werkzaamheid van de griepprik niet betekent dat dat bewijs is voor de onwerkzaamheid ervan. ‘Daar moeten we vanaf,’ aldus van der Meer. ‘Er is onvoldoende reden de vaccinatie nu af te schaffen, en daarmee de vaccinatie infrastructuur te slopen.’ Wel gaf hij toe niet achter de griepvaccinatie te staan, mocht deze nu ingevoerd worden.

Verpleegkundigen en griepprik
Het RIVM blijft ieder jaar ook verpleegkundigen de griepprik adviseren. Het idee daar achter is dat als het personeel geen griep krijgt, ze het virus ook ook niet kunnen overdragen op de patiënten en bewoners. Sommige ziekenhuizen, verpleeghuizen en thuiszorginstellingen bieden de verpleegkundigen daarom (gratis) een vaccinatie aan, maar ook zeker om ongemak en de kosten van ziekteverzuim tijdens de griepperiode te voorkomen. In Nederland komen ruim 3 miljoen mensen in aanmerking voor de griepprik: een jaarlijkse kostenpost van ruim 50 miljoen euro. Bijna zeventig procent van de verpleegkundigen heeft zich afgelopen griepperiode niet laten inenten tegen griep.

Medisch Contact / Reformatorisch Dagblad
Door: redactie Nursing, Nienke Berends