Hoe dien je op de juiste manier oogdruppels toe?

In 2015 zijn de protocollen van Het Oogziekenhuis Rotterdam en de oogheelkundige afdeling van het UZ Leuven met elkaar vergeleken. Op basis van deze twee protocollen is een nieuw protocol voortgekomen. Zowel Het Oogziekenhuis Rotterdam als de oogheelkundige afdeling van het UZ Leuven zijn founding members van de World Association of EyeHospitals. In een groot artikel in Nursing september wordt de juiste methode voor ogen druppelen beschreven, de risico’s en welke oogdruppels er zoal op de markt zijn. Hieronder een samenvatting. 

Bekijk het volledige protocol hier

Algemene controles vóór het toedienen van oogdruppels

1. Juiste patiënt (naam/geboortedatum?)
2. Juiste oog (OD/OS/ODS)? (controleer in dossier en fysiek)
3. Juiste medicatie? (controleer in dossier en fysiek)
4. Juiste concentratie/correcte dosering? (controleer in dossier en fysiek)
5. Volg het voorschrift van de (oog)arts (controleer in dossier)
6. De houdbaarheid/vervaldatum? Zie VI. bewaarcondities.
7. Indicatie van de oogdruppel/patiënt?
8. Is rekening gehouden met eventuele allergieën van de patiënt?
9. Juiste druppeltijdstip (controleer in dossier)
9.1. Indicatie oogarts/operatieprotocol
9.2. Verspreid druppeltijden altijd zoveel mogelijk over het etmaal
10. Draagt patiënt contactlenzen? (deze verkleuren door het conserveermiddel uit de druppelvloeistof en moeten om die reden altijd uitgedaan worden vóór het druppelen. Harde lenzen kunnen direct na het druppelen in gedaan worden en zachte lenzen (en daglenzen) pas 30 minuten na het druppelen in doen.
11. Geef de patiënt uitleg:
11.1. Over de handeling
11.2. Het doel van de oogdruppels
11.3. Eventuele bijwerkingen
12. Laat de patiënt de juiste houding aannemen
13. Is het oog schoon? Zo niet, reinig het oog van buiten naar binnen met een natgemaakt gaas/tissue. Voor elke streek een schone tissue/gaas gebruiken.

‘Oogdruppelen is geen simpele handeling’
Verpleegkundigen Marrie Scheltens en Nora Ooms van Het Oogziekenhuis Rotterdam vertellen dat het nieuwe protocol van de World Association of Eye Hospitals hard nodig was. Lees meer.

Werkwijze toedienen oogdruppels

1. Observeer het oog:
1.1. Secreties/korstjes
1.2. Zwelling/oedeem
1.3. Rood
1.4. Pijn
1.5. Troebelheid van de cornea
2. Laat de patiënt rechtop zitten of liggen
3. Was uw handen en droog ze goed af
4. Indien het oog vuil is, het oog schoonmaken met een gaasje met lauw water. Strijk van buiten naar binnen en neem steeds een nieuw gaasje. Was hierna opnieuw je handen.
5. Open het oogdruppelflesje en leg het dopje op een schone tissue of houd het tussenje pink in je vrije hand.
6. Ga indien mogelijk achter de patiënt staan en laat het hoofd tegen je buik steunen.Lukt dit niet:
6.1. Ga naast de patiënt staan en laat de patiënt het hoofd achterover doen.
6.2. Patiënt kan ook blijven liggen
7. Trek met behulp van een gaasje/tissue zachtjes het onderooglid iets naar benedenzodat de conjunctivaalzak open staat (‘gootje’) met de niet-dominante hand
8. Steun met de druppelhand (de dominante hand of schrijfhand) opvoorhoofd/neusbrug of slaap en houdt een afstand van tenminste 3 cm
9. Houd het flesje schuin boven het oog, zodat de punt niet naar het oog wijst. Het risico op schade aan het oog bij een eventuele schrikreactie wordt hierdoor verminderd.
10. Vraag patiënt met beide ogen naar het plafond te kijken
11. Druppel één druppel in het midden van de conjunctivaalzak (=gootje), zonder deze aan te raken. Meer kan de conjunctivaalzak niet opnemen
12. Indien u met het flesje oog, oogleden of wimpers heeft aangeraakt:
12.1. Eigen flesje van patiënt in thuissituatie: afwegen met schone tissue is voldoende
12.2. Eigen flesje van patiënt bij gebruik in ziekenhuis: oogdruppelflesje weggooien en nieuw flesje in gebruik nemen in verband met infectierisico
12.3. Flesjes voor algemeen gebruik: oogdruppelflesje altijd weggooien in verband met infectierisico
13. Vraag de patiënt na het druppelen direct het oog zachtjes te sluiten (niet knijpen!)
14. Laat de patiënt de traanbuis 1 minuut dichtdrukken om bijwerkingen te voorkomen.
15. Overtollig traanvocht afvegen met een schoon gaasje of tissue
16. Na het druppelen van een patiënt altijd de handen wassen of desinfecteren methandalcohol
17. Breng eventueel een oogverband of oogschelp aan
18. Instrueer de patiënt
18.1.Om niet in de ogen te wrijven
18.2. Patiënt kan na de toediening van de oogdruppel eventjes wazig zien
18.3. Sommige oogdruppels kunnen eventjes prikken
19. Oogdruppelflesje afsluiten en bewaren op de daartoe bestemde plaats zoalsmedicatieruimte of koelkast