Kwaliteitsindicatoren voor verpleeghuiszorg

In Nederland zijn ongeveer 350 verpleeghuizen, waar verpleeghuisartsen/sociaal geriaters de medische zorg verlenen. Deze artsen zijn gespecialiseerd in de zorg aan chronisch zieke en kwetsbare – veelal oudere – patiënten die door psychische of lichamelijke oorzaken niet meer voor zichzelf kunnen zorgen of de regie over hun eigen leven zijn kwijtgeraakt. Ook aan patiënten op verpleeghuisafdelingen van verzorgingshuizen en in extramurale voorzieningen verlenen verpleeghuisartsen/sociaal geriaters deze zorg.

Specifieke zorg
Om toezicht te houden op de kwaliteit van de zorg aan deze patiënten maakt de Inspectie voor de Gezondheidszorg gebruik van kwaliteitsindicatoren uit het landelijk geaccepteerde Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg. In dit kwaliteitskader zijn nog geen indicatoren opgenomen voor specifiek de medische zorg door verpleeghuisartsen/sociaal geriaters. Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) inventariseerde op basis van nationale en internationale literatuur bestaande indicatoren voor de kwaliteit van medische verpleeghuiszorg. Ook werd gezocht naar richtlijnen, normen en vragen in meetinstrumenten die tot indicatoren zijn om te vormen. Bovendien vroeg het NIVEL aan experts welke thema’s relevant zijn voor nieuwe indicatoren voor de medische zorg in verpleeghuizen. De experts noemden als belangrijke thema’s de diagnostiek en behandeling van: delirium, diabetes, infecties, pijn en slikproblemen.

Toezichtbezoek
In de eerste fase van haar toezicht toetst de Inspectie de verpleeghuizen aan de indicatoren uit het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg. Mocht blijken dat een verpleeghuis hierop onvoldoende scoort, dan vindt in de tweede fase een toezichtbezoek plaats, waarin ook de rol van de verpleeghuisarts/sociaal geriater ter sprake komt. Voor deze bezoeken in de tweede fase leverde het NIVEL vragen die specifiek aan de verpleeghuisarts of sociaal geriater kunnen worden gesteld. Deze vragen zijn gebaseerd op de indicatoren die nu al zijn opgenomen in het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg. Bijvoorbeeld: heeft een verpleeghuisarts de wond onderzocht bij een patiënt met decubitus, het zorgdoel vastgesteld, paramedische disciplines bij de behandeling betrokken…?

Aanvullende indicatoren
In overleg met de beroepsorganisatie van verpleeghuisartsen en sociaal geriaters en met de stuurgroep van het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg zal de inspectie in een vervolgtraject bepalen, welke van deze vragen bij het toezicht in de tweede fase gebruikt gaan worden. Verder zal de stuurgroep van het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg een besluit nemen over vaststelling en gebruik van eventuele aanvullende indicatoren voor het toezicht in de eerste fase.