Maar liefst 52 100-plussers kwamen bijeen in het kader van het 100-plus onderzoek van VUmc Alzheimercentrum. Nog nooit eerder kwamen er zoveel eeuwelingen bij elkaar in één ruimte, waardoor ze in boek van Guinness World Records komen. Tijdschrift voor Verzorgenden sprak met hoofdonderzoeker Henne Holstege.
Gefeliciteerd met je record!
‘Dankjewel! We organiseren elk jaar een leuke dag voor de 100-plussers die deelnemen aan het onderzoek. Want zonder hen was dit allemaal niet mogelijk. Zo zijn we vorig jaar naar het dierenpark in Rhenen geweest. Toen we dit jaar een nieuwe 100-plusdag wilden houden, meldden zich zoveel 100-plussers aan dat we dachten: misschien is dit wel een wereldrecord. En dat bleek ook zo te zijn. Dus wordt er nu melding van gemaakt in het Guiness Book of Records.’
Dat brengt jouw onderzoek ook weer mooi onder de aandacht.
‘Zeker! Want we zouden graag in contact komen met meerdere 100-plussers die nog helemaal helder zijn. We kunnen namelijk echt iets van ze leren. We mogen nu al de gegevens van 252 100-plussers analyseren, en daar zijn we al heel trots op, maar voor ons onderzoek hebben we de gegevens van minimaal 500 van deze bijzondere mensen nodig, want dat geeft ons meer zekerheid over onze bevindingen.’
Wat onderzoek je precies?
We weten dat bij dementie hersencellen kapot gaan. Die krijg je niet meer terug, zelfs niet met het beste medicijn. Dus willen we weten hoe het mogelijk is dat het brein van sommige mensen tot op hoge leeftijd perfect functioneert. Als we weten hoe dat kan, dan hopen we te begrijpen hoe we kunnen voorkomen dat hersencellen kapot gaan. En dan kunnen we de beschermende factoren die deze mensen vanuit zichzelf al hebben misschien wel nabootsen en geven aan de mensen die dat niet vanuit zichzelf hebben.
Wat zijn dan beschermende factoren?
Ja, dat is nu precies wat we willen weten. We mogen van een op de drie 100-plussers die meedoen aan het onderzoek na hun dood hun hersenen onderzoeken, zodat we ook weten wat de moleculaire samenstelling van een oud, maar gezond brein is. We weten in elk geval dat de erfelijkheid hierbij een belangrijke rol speelt. Als het in je familie voorkomt dat men tot op hoge leeftijd gezonde hersenen heeft, dat de kans vergroot dat jij dat ook zult hebben. Daarom willen we een profiel maken van erfelijke risico- en beschermende factoren waarmee we kunnen bepalen of iemand vanuit zijn erfelijkheid een hoge of lagen kans heeft om dement te worden. Uiteindelijk hopen we dan te kunnen weten wie er een verhoogd risico loopt en wie juist niet, zodat we kunnen beginnen met behandelen vóórdat het aftakelingsproces begint.’
Wanneer is het onderzoek afgerond?
‘Die vraag krijgen we heel vaak, en daar kan ik niet echt antwoord op geven. Het is afgelopen als dementie uit de wereld is. Tot die tijd is het een langlopend onderzoek, en publiceren we tussentijdse resultaten. Toch zien we nu al wel opvallende dingen, namelijk hoe kan het zijn dat heb brein van deze oude mensen zo goed functioneert, terwijl we zien dat er toch Alzheimer eiwitten in zitten. Dan rijzen er weer nieuwe vragen: kunnen deze mensen dan beter tegen die eiwitten dan andere mensen? Hebben ze nog niet de kritische hoeveelheid van die eiwitten in hun hersenen zodat dat ze er (nog) geen last van hebben? We weten het nog niet.’
Hoe komen jullie aan de deelnemers?
‘Meestal door mond-op-mond reclame. Mensen melden zichzelf aan, soms al wanneer ze 95 jaar zijn. En als er ergens in het land een 100-jarige wordt gefeliciteerd door de burgemeester, wordt dat vaak in lokale kranten gepubliceerd. Maar ook verzorgenden melden 100-plussers wel eens aan. En we zijn daar hartstikke blij mee, want we zijn nog op zoek.’
Hoe gaat het onderzoek in zijn werk?
‘We gaan twee keer op bezoek bij de 100-jarige. De eerste keer brengen we de familiesituatie in kaart, dus dan vragen we bijvoorbeeld hoe oud hun ouders en broers en zussen zijn geworden, en welke familieleden dementie hebben gehad. Een week later komen we terug en doen we een paar mondelinge testjes en nemen we een bloedmonster af. Het eerste bezoek duurt twee uur, het tweede anderhalf uur. Maar sommige mensen vinden het heerlijk om te kletsen, dus dan blijven we graag wat langer. Want het is iedere keer weer heel bijzonder om de verhalen te horen van mensen die zelf mee hebben gemaakt wat wij uit de geschiedenis boekjes hebben moeten leren.’
Weet jij een cliënt (100+) die nog goed bij de tijd is en wellicht wil meedoen aan dit onderzoek? Klik dan hier voor meer info >>
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account